Czy z terminalami zbożowymi w polskich portach dzieje się coś niedobrego?

„Zgodnie z informacją przedstawioną przez Zarząd Morskiego Portu Szczecin i Świnoujście S.A., przeładunki agro na elewatorze Andreas w ostatnich latach wahały się w przedziale 125 tys. - 280 tys. ton rocznie, nie przekraczając granicy 300 tys. Andreas przeładowywał też niewielką ilość towarów masowych (55,8 tys. ton w 2023 roku, 81,8 tys. ton w 2022 roku, głównie były to nawozy i wytłoczyny z orzecha). Potencjał roczny przeładunku zbóż i pasz dla Andreasa szacowany jest na 300 tys. ton. Biorąc pod uwagę całkowity potencjał przeładunkowy portów Szczecin i Świnoujście, szacowany na 4.060 tys. ton, udział Andreasa to zaledwie 7,4%. Udział w takiej wysokości powinien zostać zagospodarowany przez pozostałe terminale” - wyjaśnia ministerstwo infrastruktury w odpowiedzi na pismo Krajowej Rady Izb Rolniczych.
Dla uzasadnienia tego stanowiska ministerstwo podaje, że oprócz terminalu Andreas w porcie funkcjonuje jeszcze 7 terminali przeładowujących produkty agro: SBT, PZZ, Viterra, DB PS, Bulk Cargo PS, OT Port i Bunge. „Z wymienionych 7 terminali, 4 terminale to terminale specjalistyczne agro - SBT, Viterra, PZZ i Bunge” - informuje ministerstwo. 

Potencjał portów ma ulec zwiększeniu dzięki prowadzonym inwestycjom

Według urzędników, potencjał portów „ulegnie zwiększeniu dzięki inwestycjom czynionym przez same terminale, jak i Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Terminal SBT w połowie 2025 roku dzięki budowie dodatkowych silosów zbożowych zwiększy swoje roczne zdolności przeładunkowe z obecnego 1 mln ton do 1,5 mln, a składowe z 50 tys. ton do 75 tys. ton. Terminal OT Port Świnoujście również jest w trakcie realizacji inwestycji. (…) Wykonanie zaplanowanych działań pozwoli na (...) zwiększenie potencjału terminalu, jeżeli chodzi o przeładunki zbóż, do 2 mln ton rocznie. Planowane zakończenie inwestycji to także połowa roku 2025”.
Zdaniem ministerstwa: „Również działania Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. dotyczące rozbudowy infrastruktury portowej mają na celu poprawę logistyki związanej z przeładunkami produktów agro. Działania ww. zarządu skupione były i są na poprawie infrastruktury dostępowej zarówno od strony lądu - kolejowej i drogowej - jak i od strony wody.” I dalej: „co najważniejsze z punktu widzenia przeładunków agro, to pogłębienie basenu przy nabrzeżu zbożowym do głębokości 12,5 m. Nabrzeże to obsługuje największy elewator zbożowy Szczecin Bulk Terminal. Przewidywane zakończenie inwestycji to koniec pierwszego kwartału 2025 roku.”
Według ministerstwa działania podejmowane w portach Szczecin i Świnoujście mają na celu zapewnienie sprawnego przeładunku towarów agro, w tym zboża.

Co z unieważnionymi przetargami w portach w Gdańsku i Gdyni?

„W nawiązaniu do unieważnionych przetargów na inwestycje w portach morskich w Gdańsku i Gdyni, uprzejmie informuję, że w następstwie unieważnienia poprzedniego postępowania na dzierżawę terminalu zbożowego (obecnie w tymczasowej dzierżawie Mondry Terminal Gdynia) w Porcie Gdynia Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. w dniu 23 maja 2024 r. ogłosił nowe postępowanie. W ramach pierwszego etapu (zakończonego 3 lipca 2024 r.), pięć podmiotów złożyło wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz oferty wstępne. W ramach kolejnych etapów przewidziana jest prezentacja i omówienie ofert wstępnych oraz złożenie przez dopuszczone podmioty ofert ostatecznych (planowane na 18 września 2024 r.) i wybór najkorzystniejszej oferty.”
Zdaniem Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A. spowoduje to kilkukrotny wzrost obecnych zdolności przeładunkowych terminalu zbożowego (teraz wynoszą 1 mln t).
Inaczej sytuacja wygląda w porcie gdańskim. „Z kolei Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. w dniu 15 maja 2024 r., w wyniku otrzymania licznych postulatów wskazujących istotną potrzebę zmiany warunków przetargu nr 1/SRH/2024 na oddanie w najem zabudowanej nieruchomości gruntowej zlokalizowanej w Gdańsku, odwołał go celem opracowania przetargu na nowych warunkach. Prace nad określeniem warunków nowego postępowania nadal trwają, niemniej Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. planuje ogłoszenie nowego przetargu na ww. nieruchomość jeszcze w bieżącym roku.”

Sprostać wyzwaniom związanym z eksportem towarów nie tylko z grupy agro

Pismo, podpisane przez dyrektora Departamentu Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w ministerstwie infrastruktury Pawła Krężela, kończy się zapewnieniem: „Zarówno zarządy polskich portów morskich, jak i podmioty działające na ich terenie podejmują działania mające na celu realizację strategicznych inwestycji dla polskiego wybrzeża, jak i gospodarki całego kraju - tak, by zapewnić wydajną infrastrukturę zdolną sprostać wyzwaniom związanym z eksportem towarów m.in. z grupy agro.”

CZYTAJ TEŻ: Sezon 2024. Jak wybrać najlepszą odmianę pszenicy?