Najpiękniejsze byliny dla początkujących. Będą cieszyć oko przez cały sezon

Źródło: Adobe Stock

Byliny to rośliny wieloletnie (żyjące dłużej niż dwa lata). Każdego roku na okres zimy ich części naziemne częściowo lub całkowicie zamierają. Jednak już w kolejnym sezonie z elementów znajdujących się pod ziemią wyrastają nowe pędy. Byliny są lepiej przystosowane do surowszych warunków klimatycznych niż rośliny jednoroczne i dwuletnie. W warunkach naturalnych wraz z zaostrzeniem się klimatu ich udział we florze wzrasta. Do bylin zalicza się wiele popularnych roślin ozdobnych rosnących w polskich ogrodach.

Czytaj też: To nowy hit w polskich ogrodach. Jest odporna na suszę i sama się rozsieje

Jak i kiedy sadzi się byliny? 

Termin sadzenia bylin uzależniony jest od rodzaju rośliny i terminu jej kwitnienia. Sadzenie bylin wiosną zalecane jest w przypadku gatunków kwitnących od lata do jesieni. W przypadku roślin, które zaczynają kwitnąć wiosną, lepiej sprawdzi się posadzenie ich jesienią. Sprzedawane są w sadzonkach (wtedy można je niemal przez cały sezon, od wiosny do jesieni, za wyjątkiem najbardziej upalnych dni lata) lub w postaci kłączy lub bulw (wtedy najlepszą porą na ich posadzenie jest wiosna lub jesień). 

Byliny różnią się znacząco tempem wzrostu i osiąganymi maksymalnymi rozmiarami, dlatego trudno o jedną wskazówkę dotyczącą rozstawu, w jakim należy je sadzić. W przypadku mniejszych roślin można przyjąć jednak, że na metr kwadratowy rabaty należy posadzić kilkanaście sztuk. W przypadku średniej wielkości roślin nie powinno to być więcej niż ok. 10 sztuk. Największe odmiany czy gatunki sadzi się w liczbie ok. 2-3 sztuk na metr kwadratowy. 

Czytaj też:
Co robić, by hortensja kwitła na niebiesko? Oto niezawodny sposób. Kiedy zacząć?

Również wymagania glebowe czy poziom nasłonecznienia mogą się znacząco różnić między poszczególnymi gatunkami. Co do zasady jednak byliny nie są mocno wymagające. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli nie zapewnimy im optymalnych warunków glebowych, powinny zakwitnąć. 

Nie zmienia to jednak faktu, że planując nasadzenia warto poświęcić chwilę na zapoznanie się z wymaganiami, jakie ma dana roślina i wybrać dla niej dobre stanowisko. To się podwójnie opłaci – raz, można osiągnąć spektakularne efekty w uprawie. Dwa – taki wysiłek podejmuje się tylko raz na kilka lat, a raz posadzona bylina w dobrym miejscu może cieszyć oko przez wiele lat. 

Czym się kierować wybierając byliny do swojego ogrodu? 

Przy wyborze bylin warto kierować się podobnymi parametrami, jak w przypadku innych roślin. Planując rabaty bierze się więc pod uwagę: 

• wielkość roślin;
• wymagania glebowe i preferencje dotyczące poziomu wilgotności;
• poziom nasłonecznienia; wśród bylin bez problemu znajdziemy gatunki, które mogą rosnąć nawet w najbardziej problematycznych częściach ogrodu – czyli np. w cieniu (takie warunki lubi na przykład konwalia) lub tam, gdzie jest bardzo słonecznie, a przez to również może być sucho (w takich warunkach dobrze sobie radzi na przykład kocimiętka);
• pora kwitnienia (jeśli zależy nam, by w ogrodzie coś kwitło od wczesnej wiosny do późnej jesieni, to już raptem trzy-cztery odmiany dadzą ten efekt); 
• kolor kwiatów i sąsiedztwo innych roślin (byliny znakomicie sprawdzają się w kompozycjach z innymi kwiatami). 

Czytaj też: Te choroby najbardziej zagrażają truskawkom. Jak im zapobiegać?

Popularne byliny kwitnące wiosną i wczesnym latem

Oto przykłady bylin zakwitających wiosną: 

1. Żagwin ogrodowy to niska, kobiercowa bylina zaliczana do rodziny kapustowatych. Powstała w wyniku krzyżowania różnych gatunków żagwina (min. żagwina zwyczajnego). Dorasta na wysokość ok. 10 cm. Tworzy liczne, rozgałęzione, elastyczne, okrywające ziemię pędy. Lubi słoneczne stanowiska. Kwitnie wiosną, w kwietniu i maju. Na szczytach pędów pojawiają się wtedy nieduże, różowo-fioletowe, czteropłatkowe kwiaty, zebrane w luźne kwiatostany, które niemal całkowicie pokrywają roślinę. Niektóre odmiany żagwina zwyczajnego powtarzają kwitnienie przez całe lato, z tym że jest ono słabsze niż wiosną. 
2. Konwalia, kwitnie w maju. Można ją sadzić w cieniu lub półcieniu, pod drzewami lub między krzewami. Z powodzeniem może rosnąć w północnej części ogrodu. Lubi glebę próchniczną. Przed posadzeniem trzeba koniecznie uwzględnić fakt, że jest rośliną o wysokim stopniu toksyczności (jeśli dostanie się do naszego układu pokarmowego). Dotyczy to wszystkich jej części: liści, łodygi, kwiatów. To oznacza, że jeśli przewidujemy, że w naszym ogrodzie będą się bawić małe dzieci lub jeśli mamy zwierzęta – lepiej z konwalii zrezygnować. 
3. Amsonia nadreńska - zaczyna kwitnąć w czerwcu. Jej kwiaty są ułożone na wierzchołkach pędów w stożkowane grona, mają gwiazdkowaty kształt i bladoniebieski kolor. Funkcję ozdobną pełnią również jej liście, nabierające jesienią złotawego koloru. Nie ma szczególnych wymagań glebowych, jest odporna na okresowy brak wody. 

Czytaj też: Będą zdobić ogród do października. Wysiej je już teraz

Przykłady bylin kwitnących latem 

1. Kocimiętka to bylina, która poradzi sobie w niemal każdym podłożu. Jest łatwa w uprawie. Dobrze rośnie na przepuszczalnej glebie w pełnym słońcu. Dosyć szeroko się rozrasta. Zaczyna kwitnąć już późną wiosną, mniej więcej na początku czerwca. Po pierwszym kwitnieniu kocimiętkę ścinamy przy ziemi, dzięki czemu pojawią się młode przyrosty, które ponownie zakwitną (mogą kwitnąć aż do września-października). Po zakończeniu kwitnienia roślinę warto ponownie przyciąć, gdyż w ten sposób przygotujemy ją do kolejnego sezonu. 
   Przycinania kocimiętki warto dokonywać także wtedy, gdy chcemy nadać kształt rabacie, gdy kępa łodyg nie wygląda zbyt atrakcyjnie. Przez cały sezon warto ją też obserwować i na bieżąco usuwać uszkodzone pędy, liście i kwiatostany. Wtedy wygląda atrakcyjniej. Jej kwiaty mają kolor niebiesko-fioletowy.
2. Rudbekia najczęściej ma kwiaty w kolorze żółtym lub żółto-pomarańczowym. Pierwsze kwiaty pojawiają się w lipcu, może kwitnąć aż do pierwszych mrozów. Radzi sobie na stanowiskach słonecznych i w półcieniu. Najlepiej rośnie, gdy ma stały poziom wilgotności, w glebie umiarkowanie wilgotnej i przepuszczalnej. Usuwanie przekwitłych kwiatostanów pobudza roślinę do ponownego kwitnienia. 
3. Jeżówka to bylina o kwiatach z podłużnymi płatkami i charakterystycznym, najczęściej lekko wypukłym środkiem. Jej poszczególne odmiany różnią się m.in. kolorem kwiatów – może kwitnąć na żółto, różowo, fioletowo czy biało. Jest rośliną miododajną, chętnie wykorzystywaną np. jako element łąki kwietnej. Nie ma dużych wymagań, jest rośliną odporną na przesuszenia. Warto usuwać przekwitłe kwiatostany, wtedy będzie dłużej i efektowniej kwitła. 
4. Liliowiec rdzawy tworzy charakterystyczne kępy złożone z długich lancetowatych liści oraz długich wystających z kępy łodyg, na których wyrastają pomarańczowo-żółte, duże kwiaty, zgrupowane po kilka na jednym kwiatostanie (przypominające wyglądem lilie, które możemy kupić w kwiaciarniach, tylko nieco mniejsze). Liliowce lubią dobrze przepuszczalną i wilgotną (zwłaszcza w trakcie kwitnienia) glebę i pH w okolicach 5,5-6,6. Najlepiej sadzić je w miejscach, gdzie jest dobre nasłonecznienie. Ci, którzy pamiętają tę byliną z ogródka swojej babci, być może kojarzą, że ludowa nazwa liliowców rdzawych to smoluchy. 

Czytaj też: Chcesz posadzić lawendę w ogrodzie? Nie przegap tego terminu

Popularne byliny kwitnące do późnej jesieni 

1. Rozchodnik okazały to bylina o grubych, mięsistych łodygach i liściach z charakterystycznym, szarawo niebieskim, woskowym nalotem. Na wierzchołkach pędów tworzy spłaszczone kwiatostany o średnicy do 20 cm, złożone z drobnych kwiatków w odcieniu purpury. Kwitnie od sierpnia do listopada. Nie lubi zbyt dużej wilgotności podłoża ani zbyt urodzajnej gleby. Można ją przyciąć na zimę (byle nie za wcześnie, bo wtedy jeszcze przed zimą zacznie wypuszczać młode pędy, którym grozi przemarznięcie; lepiej zrobić to za późno niż za wcześnie). Niektórzy pozostawiają zaschnięte rozchodniki na zimę i przycinają je wczesną wiosną (w marcu). 
2. Aster nowobelgijski, nazywany marcinkiem to popularna bylina jesienna. Zaczyna kwitnąć w sierpniu, a kończy kwitnienie późną jesienią. Kwiaty astra nowobelgijskiego przypominają stokrotki. Zebrane w gęste wiechy koszyczki mają zazwyczaj żółty środek oraz płatki w odcieniach błękitu, filetu lub bieli. Potrzebuje jasnego, słonecznego, zacisznego stanowiska oraz żyznej, bogatej w próchnicę i dobrze przepuszczalnej gleby. Warto ją podlewać. Gdy marcinek zakończy wegetację (która najczęściej trwa do pierwszych mrozów i śniegów), należy go ściąć tuż nad powierzchnią ziemi.