Czysty prąd podszyty wiatrem
Do produkcji prądu z wiatru służą turbiny wiatrowe zwane popularnie wiatrakami, w których energia wiatru przekształcana jest na energię elektryczną. Wiatraki mają łopatki obracające się pod wpływem wiejącego wiatru. Połączone są z wałem, który napędza generator, a ten wytwarza prąd. Jest on przesyłany kablami do transformatora, który podwyższa napięcie, aby wyprodukowana energia elektryczna mogła trafić do sieci elektroenergetycznej.
Rozwój energetyki wiatrowej
Lokalizacja wiatraków nie może być przypadkowa. Farmy wiatrowe są często budowane na wysokich wzgórzach lub na morzu, gdzie wiatr jest silniejszy i bardziej stały. Moc polskich farm wiatrowych wyniosła w styczniu 2024 roku ponad 9 GW. Energetyka wiatrowa daje 33% mocy zainstalowanej w odnawialnych źródłach energii. Wiatraki stanowią drugą odnawialną siłę energetyczną w Polsce, zaraz po energii słonecznej.W ciągu roku moc farm wiatrowych w naszym kraju wzrosła o prawie 13%. Polska planuje inwestycje w morskie farmy wiatrowe, co powinno przyczynić się do dalszego rozwoju energetyki wiatrowej.
Cztery kategorie i zasada 10H
Energetyka wiatrowa jest podzielona u nas na kilka kategorii, zależnie od mocy i lokalizacji farm wiatrowych:
- mikroelektrownie wiatrowe (moc poniżej 100 W) wykorzystywane do ładowania baterii akumulatorów,
- małe elektrownie wiatrowe (moc od 100 W do 50 kW) zasilają w energię elektryczną gospodarstwa domowe i małe firmy,
- elektrownie wiatrowe na lądzie (powyżej 50 kW),
- farmy wiatrowe na morzu.
Największą przeszkodą dla rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie jest zasada 10H, która określa minimalną odległość między elektrownią a zabudowaniami.
Dofinansowanie na elektrownie wiatrowe, instalacje hybrydowe i magazyny energii
Przydomowe elektrownie wiatrowe są również rozwiązaniem dla gospodarstw rolnych, pozwalając na wytwarzanie własnej energii elektrycznej z wiatru. Na nowe inwestycje obejmujące mikroinstalacje, pompy ciepła oraz magazyny energii rolnicy mogą otrzymać dofinansowanie w ramach programu Agroenergia. Należy być właścicielem lub dzierżawcą użytków rolnych (ograniczenie: od 1 do 300 ha), na których planowany jest montaż turbin wiatrowych. Wsparcie można otrzymać na:
- przydomowe elektrownie wiatrowe o mocy od 10 do 50 kW,
- instalację hybrydową, łączącą instalację wiatrową z pompą ciepła (przy instalacji hybrydowej wymagane jest przeprowadzenie audytu energetycznego),
- towarzyszące magazyny energii, dostosowane do instalacji (ich montaż jest obligatoryjny, jeśli chcemy otrzymać środki na magazyn).
Jaka jest wysokość pomocy finansowej?
Wysokość pomocy może wynieść do 20 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia i jest uzależniona od mocy planowanej instalacji:
- od 10 do 30 kW (włącznie) - do 20 proc. wartości inwestycji, ale nie więcej niż 15 tys. zł,
- od 30 do 50 kW (włącznie) - do 13 proc. kosztów przedsięwzięcia, ale nie więcej niż 25 tys. zł.
W przypadku układu hybrydowego instalacji wiatrowej i pompy ciepła można otrzymać dodatek w wysokości 10 tys. zł. Jeśli dodamy do tego jeszcze magazyn energii, należy się dododatkowe do 20% kosztów kwalifikowanych z nim związanych.
W programie Agroenergia obowiązuje nabór ciągły, który potrwa do 30.09.2025 roku.
Znaczne nakłady na budowę i niskie koszty utrzymania
Budowa elektrowni wiatrowych wymaga znacznych nakładów finansowych. Turbina 10 kW z osprzętem kosztuje od 100 tys. zł. Po zainstalowaniu wiatraków ich koszty utrzymania są stosunkowo niskie. Niestety produkcja energii zależy od siły wiatru, a więc trudno przewidzieć jej wielkość.
Istnieje dość duża grupa ludzi, którzy są przeciwni stawianiu tych budowli. Obrońcy zwierząt podnoszą problem kolizji z obracającymi się łopatkami ptaków i nietoperzy.
