Czy rolnik jest podmiotem korzystającym ze środowiska? Jednoznacznie wyjaśniamy
Czy gospodarstwo rolne jest podmiotem korzystającym ze środowiska w myśl prawa ochrony środowiska?
Fakt: rolnictwo oddziaływuje na środowisko
Jednym z czynników wywołujących degradację elementów środowiska, zubożenie bioróżnorodności jest działalność rolnicza.
- Zagrożenia powodowane są m.in. przez: melioracje odwadniające na terenach podmokłych, zmniejszenie retencji wodnej, monokultury związane z intensyfikacją produkcji rolnej, zanieczyszczenie gleb i wód na skutek nadmiernej chemizacji rolnictwa, wprowadzanych obcych biogeograficznie gatunków do środowiska oraz genetycznie zmodyfikowanych odmian roślin, zanik hodowli tradycyjnych ras zwierząt - czytamy w opracowaniu "Producent rolny jako podmiot korzystający ze środowiska", opublikowanego przez Wydział Prawa i Administracji UMCS w Lublinie.
Wpływ ten jest tym większy i trwalszy, im większa jest intensywność rolniczego użytkowania. Wszyscy już wiemy, że intensyfikacja rolnictwa mogła negatywnie odbić się na jakości środowiska naturalnego, dlatego przestaje nas dziwić coraz większy nacisk na poprawność ekologiczną i spełnianie przez rolników warunków ochrony środowiska.
Podjęto działania, by zmniejszyć oddziaływanie na środowisko
Zważając na zmiany klimatu, które wszyscy odczuwamy, oddziaływanie na środowisko każdego podmiotu gospodarczego, w tym gospodarstwa rolnego musi być minimalizowane. W tym celu przepisy prawa ochrony środowiska "mobilizują" podmioty gospodarczo korzystające ze środowiska do ograniczania swojego negatywnego oddziaływania na przyrodę, ludzi i zwierzęta. Zatem co to jest "gospodarcze korzystanie ze środowiska" i czy rolnik włączony jest do tej grupy?
Czy rolnik jest podmiotem gospodarczo korzystającym ze środowiska?
Prawie każdy podmiot gospodarczy, który prowadzi działalność - oddziaływuje na środowisko. W jaki sposób? Dla przykładu, jadąc ciągnikiem na pole w celu wykonania zabiegu agrotechnicznego zużywamy olej napędowy, który emituje do środowiska powstałe spaliny, czyli zanieczyszczenia. To jest właśnie przykład gospodarczego wykorzystania środowiska. A co mówi ustawa?
Definicja podmiotu „korzystającego ze środowiska” w świetle ustawy Prawo ochrony środowiska, gdzie w dziale II art. 3 pkt. 20 podmiot korzystający ze środowiska to:
- przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162) oraz przedsiębiorca zagraniczny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 r. poz. 994 i 1641), a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
- jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
- osoba fizyczna niebędąca podmiotem, o którym mowa w lit. a, korzystającą ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
Zatem ustawa nie zostawia nam cienia wątpliwości - tak, rolnik prowadzący gospodarstwo rolne jest podmiotem gospodarczo korzystającym ze środowiska.
Do czego zobowiązany jest podmiot gospodarczo korzystający ze środowiska
Za korzystanie ze środowiska pobiera się tzw. opłatę środowiskową. Działalność podlega opłacie środowiskowej, jeśli powoduje:
- wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, na przykład:
- z kotłowni,
- z procesów technologicznych, np.: malowanie, lakierowanie, spawanie, wędzenie,
- ze spalania paliw w silnikach spalinowych,
- z przeładunku benzyn silnikowych (np. stacje paliw),
- z chowu lub hodowli np. drobiu, krów,
- emisję gazów cieplarnianych w ramach przydzielonych uprawnień,
- składowanie odpadów.
Na mocy art. 284 ust. 2 Prawo Ochrony Środowiska, osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie w jakim korzystanie wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska. Od razu uspokajamy, że większość rolników indywidualnych nie jest obowiązana do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska - jednak tym tematem zajmiemy się już w kolejnym artykule, gdzie obszernie wyjaśnimy, którzy rolnicy posiadają ten obowiązek, a którzy są z niego zwolnieni.
Musimy jednak pamiętać, że rolnik jako podmiot korzystający ze środowiska zawsze jest obowiązany zapewnić przestrzeganie wymagań ochrony środowiska, w szczególności przez:
- odpowiednią organizację pracy;
- powierzanie funkcji związanych z zapewnieniem ochrony środowiska osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje zawodowe;
- zapoznanie pracowników, których zakres czynności wiąże się z kwestiami ochrony środowiska, z wymaganiami w tym zakresie, gdy nie jest konieczne odpowiednie przygotowanie zawodowe w tym zakresie;
- podejmowanie działań w celu wyeliminowania lub ograniczenia szkód w środowisku wynikających z nieprzestrzegania wymagań ochrony środowiska przez pracowników, a także podejmowania właściwych środków w celu wyeliminowania takich przypadków w przyszłości.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
Sprawdź, kiedy rolnik musi uzysakć decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach?
