Wieści Rolnicze
  • Strona główna
  • Ceny Rolnicze
      • Ceny żywca wieprzowego
      • Ceny żywca wołowego
      • Ceny zbóż
      • Ceny pasz
      • Ceny owoców
      • Ceny warzyw
      • Ceny mleka i przetworów
      • Ceny drobiu i jaj
      • Analizy rynkowe
      Ile kosztują ogórki? Dlaczego jest tak drogo?
      Analiza rynku świń w lipcu. Na horyzoncie podwyżki cen. "Ruszy krajowy handel"
      Żniwa 2025. Jakie będą ceny rzepaku?
      Ta kwota ma wpływ na stawki dzierżaw ziemi. Ile wynosi cena skupu pszenicy?
  • Newsy
  • Hodowla
      • BYDŁO I MLEKO
      • TRZODA CHLEWNA
      • DRÓB
      • INNE HODOWLE
      • ŻYWIENIE
      • WYPOSAŻENIE BUDYNKÓW INWENTARSKICH
      • ZDROWIE I DOBROSTAN
      Europejscy rolnicy rezygnują z produkcji mleka. Coraz mniej stad i mleka w skupie
      Wirus groźnej choroby ponownie w tym regionie. Będą restrykcje dla rolników
      Ta choroba zbiera śmiertelne żniwo. Wykryto ją w kolejnym gospodarstwie
      Jeszcze możesz złożyć wniosek o to wsparcie. Nabór potrwa tylko do niedzieli
  • Uprawy
      • ZBOŻA
      • INNE UPRAWY
      • NAWOŻENIE
      • CHOROBY I SZKODNIKI
      • UPRAWA GLEBY
      • PRZECHOWALNICTWO
      • Owoce i warzywa
      Co za żniwa. Płakać się chce. Wielu jeszcze nie zaczęło nawet zbiorów
      Nie tylko chwościk stanowi teraz zagrożenie dla buraków cukrowych
      Jeden jęczmień zszedł z pola, czas pomyśleć o kolejnym
      Żniwa 2025. Czy opłaca się sprzedawać słomę?
  • Technika
      • CIĄGNIKI
      • MASZYNY
      • URZĄDZENIA
      Kiedy można używać drona do oprysków? Co mówią przepisy?
      To będzie nowy, budżetowy kombajn dla polskich rolników? Przyjechał prosto z Chin
      Te maszyny przypominają rolnikom, jak było kiedyś na wsi. Pot, łzy i orka[VIDEO]
      15 nowych ciągników i 10 kombajnów do 2027 roku. Rolniczy gigant ogłosił plany
  • Prawo i finanse
      • VAT
      • EKONOMIKA
      • POMOC UNIJNA
      • PRZEPISY
      • WNIOSKI DO POBRANIA
      • KRUS
      • GIEŁDOWY RYNEK ROLNY
      Ta dotacja z ARiMR może się okazać dużym wparciem dla wielu rolników
      Ten nabór ARiMR zorganizuje dla rolników już po raz drugi. Wnioski od sierpnia
      Ciągnik za 350 tys. zł przepadnie, bo kierowca był pijany. Nowe prawo w praktyce
      Definicja aktywnego rolnika. Kiedy konkrety? Ministerstwo wyjaśnia
  • Sylwetki
  • Video
  • Dla domu
      • Kulinaria
      • Hotblog
      • Koła gospodyń wiejskich
      • Zdrowie
      Deszczowo i bez upałów. Przełom miesięcy nie przyniesie zmian
      Nie wyrzucaj do śmieci. Świetnie sprawdzą się jako nawóz organiczny w ogrodzie
      Kwitnie, gdy inne rośliny nawet o tym nie myślą. Na dodatek odstrasza ślimaki
      Robi oszałamiające wrażenie. Jeśli się przyłożysz, zakwitnie drugi raz
  • iEKO iLOGICZNIE
      • Ekologia z certyfikatem
      • Dobre praktyki w uprawie roślin
      • Zrównoważony chów zwierząt
      • Odnawialne źródła energii
      • Zdrowa żywność
      • Środki pomocowe
      Trzy duże nabory ARiMR jeszcze w tym roku. Wsparcie od 200 tys. do 1,5 mln zł
      Od tego zależy, ile można zarobić na biogazowni rolniczej
      Czy agrowoltaika może zagwarantować plony i przychody rolnika?
      Duże zmiany dla właścicieli fotowoltaiki. Będzie bez koncesji i bez pozwolenia?
  • Wieści Rolnicze
  • Zaleganie poporodowe u krów - jak zapobiegać

Zaleganie poporodowe u krów - jak zapobiegać

Hodowla - Bydło i mleko 10 grudnia 2023 15:00 Sylwia Ostrowska
Zaleganie poporodowe u krów - jak zapobiegać
Źródło: Marcin Bartczak
Obecnie dużo rzadziej można spotkać krowy, u których wystąpiło zaleganie poporodowe. Z pewnością jest to związane z większą świadomością hodowców i z coraz częściej stosowaną profilaktyką tego schorzenia.
Spis treści:

    Ostatnie trzy tygodnie przed porodem są kluczowe dla zdrowia krowy, a część chorób, które występują po wycieleniu wynika z błędów popełnionych w tym okresie. Bardzo istotnym zagadnieniem jest ujemny deficyt energii występującym w tym czasie, który może być przyczyną ketozy lub stłuszczenia wątroby. Warto także zwrócić uwagę na żywienie mineralno-witaminowe krów, które ma bezpośrednie przełożenie na jakość siary i budowanie odporności u krów. Trzecią, istotną kwestią w tym okresie, jest profilaktyka hipokalcemii. Obecnie dużo rzadziej można spotkać krowy, u których wystąpiło zaleganie poporodowe. Z pewnością jest to związane z większą świadomością hodowców i z coraz częściej stosowaną profilaktyką tego schorzenia. Jednak znaczenie ma także skrócony okres użytkowania krów. Mało jest w stadach krów, które dożywają 8-10 lat, a ryzyko wystąpienie tej choroby rośnie z wiekiem, o 9% z każdą laktacją. 

    Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

    Przyczyny hipokalcemii

    Przed porodem z powodu szybkiego wzrostu cielęcia i rozpoczęcia produkcji siary zapotrzebowanie krów na związki mineralne znacząco się zwiększa. Na 1-2 dni przed porodem zawartość wapnia w surowicy krwi drastycznie spada. W konsekwencji tego przytarczyce zaczynają produkować większą ilość parathormonu, który odpowiada za uwalnianie wapnia z kości oraz blokowanie jego wydalania z moczem. Dodatkowo wzrasta nerkowa produkcja witaminy D3, dzięki której zwiększa się wchłanianie jelitowe wapnia. Niestety, proces ten przebiega bardzo wolno i może się zakończyć dopiero 2-3 dni po porodzie. Krowa choruje na hipokalcemię, gdy ma upośledzony ten proces.

    Przez wiele lat sądzono, że przez żywienie krów w okresie zasuszenia dawkami bogatymi w wapń, przytarczyce produkują za mało parathormonu. Dlatego jako profilaktykę hipokalcemii stosowano w dawkach pokarmowych przed wycieleniem bardzo niskie poziomy wapnia. Takie postępowanie było niedoborowe dla matki i rozwijającego się płodu.

    Jednak w latach 80. wykazano, że powodem hipokalcemii nie jest brak syntezy parathormonu, ale brak reakcji receptorów nerek i kości na jego obecność, a przyczyną jest metaboliczna alkaloza panująca w organizmie, spowodowana nadmiernym pobraniem kationów potasu i sodu. Szczególną uwagę zwraca się na potas, którego nadmiar występuje w dawkach pokarmowych opartych na lucernie czy trawie, zwłaszcza gdy były nawożone gnojowicą. Obecnie nie ma już problemu ze zbadaniem zawartość potasu i sodu w paszach stosowanych w gospodarstwie, ale mimo wszystko jest to bardzo rzadko analizowane. 

    Symptomy zalegania poporodowego

    Objawy hipokalcemii pojawiają się najczęściej już kilka godzin po porodzie, ale może się to zdarzyć też w ciągu kilku dni. Zwierzę w początkowym etapie traci apetyt i robi się niespokojne. Następnie dochodzi do drżenia mięśni i krowa coraz niechętniej wstaje. Leży na boku lub na mostku z szyją skręconą w kształcie litery S. Przestaje jeść, pić, nie przeżuwa, nie oddaje kału i moczu, nie reaguje na bodźce, w skrajnych przypadkach może zapaść w śpiączkę. Cechami dość charakterystycznymi są też zimne uszy i skóra. Czasami zwierzę nie może wstać, ale jest w pełni świadome i nie traci apetytu, wówczas zachowanie takich sztuk może wskazywać na wystąpienie niedoboru fosforu w krwi (hipofosfatemia), jak również/lub magnezu (hipomagnezemia).

    Sprawdzać poziom magnezu u krów

    Krowa w zasuszeniu potrzebuje dwa razy większej dawki magnezu niż w laktacji, a niedobór tego makroelementu we krwi w okresie okołoporodowym zmniejsza sekrecję parathormonu i zdolność receptorów do jego wychwytywania. Należy pamiętać, że krowa w 100% pokrywa swoje zapotrzebowanie na magnez poprzez wchłanianie go z przewodu pokarmowego. Wchłanianie magnezu przez ścianę żwacza może być zaburzone w powodu zbyt dużej ilość potasu oraz wysokiego pH w płynie żwaczowym, będącym wynikiem obecności amoniaku. Badania krwi krów mogą określić, czy występuje deficyt magnezu. Krew powinna być pobrana po porodzie (do 24 godzin), a jego optymalna ilość to od 0,8 do 1,3 mmol/L. U krów bardzo często występuje niedoboru magnezu, a zwiększając jego ilość można w prosty sposób ograniczyć występowania porażeń poporodowych. 

    Badanie krwi wykrywa hipokalcemię

    Hipokalcemię można stosunkowo łatwo wykryć. Warto w czasie pomiędzy 12. a 24. godziną po porodzie pobrać krew i sprawdzić poziom wapnia. U zdrowej krowy jego poziom we krwi wynosi 2,1 -2,5 mmol/L (8,5-10 mg/dL), natomiast u chorej - 0,75-1,25 mmol/L (3-5 mg/dL). Zwierzęta, u których poziom wapnia w surowicy krwi waha się od 1,25 do 2,1 mmol/L (5-8,5 mg/dL) chorują na subkliniczną hipokalcemię. Hipokalcemia subkliniczna, której często nie jesteśmy świadomi, że dotyka tak dużej ilości krów w stadzie, może wpływać negatywnie na wiele wskaźników. Przyjmuje się, że w stadzie gdzie 5% krów ma kliniczne objawy hipokalcemii, około 50% choruje na subkliniczną hipokalcemię. Choroba wpływa negatywnie na odporność krów, na zatrzymanie łożyska, opóźnia inwolucję macicy, zmniejsza ruchliwość żołądka, co może skutkować przemieszczeniem trawieńca. Krowy, u których występują problemy z gospodarką wapnia, częściej także chorują na mastitis i występują u nich problemy z zacieleniem. 

    Zapobieganie chorobie

    Aby zapobiec chorobie, można również monitorować temperaturę ciała przed wycieleniem. Jeśli wynosi ona 38°C lub poniżej, można przypuszczać, że krowa będzie miała problem z uruchomieniem rezerw wapnia z organizmu. W celu kontroli można również badać pH moczu w okresie 7-10 dni przed porodem, które powinno być 6,5-7. Mocz należy pobierać 4-6 godzin po zjedzeniu paszy.

    Warto zastanowić się nad wprowadzeniem profilaktyki zapobiegania hipokalcemii, jeśli pH moczu jest zbyt wysokie, nawet jeśli przypadki zalegania poporodowego występują sporadycznie. W takim przypadku w okresie trzech tygodni przed wycieleniem stosuje się w dawce pokarmowej sole anionowe, nazywane również solami gorzkimi. Nie są one chętnie pobierane przez krowy. Na szczęście na rynku są dostępne formy otoczkowych soli anionowych, które nie mają gorzkiego smaku i są bardziej tolerowane przez zwierzęta.  

    Bilans kationowo-anionowy ważny dla unikania zalegania poporodowego

    Nie ma jednej dawki soli gorzkich, którą można zastosować na wszystkich gospodarstwach, ponieważ jest ona zależna od bilansu kationowo-anionowego dawki (DCAB), który wylicza się ze wzoru:

    DCAB (mEq/kg s.m.) = (mEq Na+/kg s.m. + mEq K+/kg s.m.)-(mEq Cl-/kg s.m. + mEq So4-2/kg s.m.

    Niestety największym problemem przy określaniu DCAB indywidualnej dawki pokarmowej jest brak analizy chemicznej stosowanych pasz (sodu Na, potasu K, siarki S, chloru Cl), a bazowanie na danych tabelarycznych może być obarczone błędem ze względu na dużą zmienność tych parametrów. Zalecany DCAB w okresie trzech tygodni przed wycieleniem powinien wynosić około -100 mEq/kg s.m. Dodatek soli anionowych podaje się najczęściej w ilości 100-300 g/dzień. Ponieważ trudno jest wiarygodnie wyliczyć DCAB dawki pokarmowej, warto wykonywać kontrolę pH moczu, które zmienia się już po 1-2 dniach od podania preparatu. Gdy pH moczu utrzymuje się na poziomie powyżej 7, to należy zwiększyć dawkę soli gorzkich, natomiast zmniejszyć, gdy pH jest poniżej 6,0. Przy stosowaniu soli anionowych w dawkach dla krów zasuszonych zalecany jest wyższy poziom wapnia.

    Zachęcam wszystkich hodowców do przeanalizowania trzech ostatnich tygodni przed wycieleniem pod kątem subklinicznej hipokalcemii, w szczególności jeśli w stadzie zdarzają się zalegania poporodowe, problemy z zatrzymaniem łożysk czy metritis. Warto w tym celu zrobić analizę krwi oraz zbadać pH moczu, sprawdzić skład stosowanych pasz, a następnie wprowadzić profilaktykę, która zapobiegnie problemom z gospodarką wapniem. Świadomość problemu, a następnie inwestycja w prewencję, to w ostatecznym rozrachunku zdrowsze krowy, co przekłada się na uzyskanie wyższego dochodu z produkcji mleka.

    • Tagi:
    • krów
    • choroby
    Sylwia Ostrowska
    Podobne artykuły
    Owoce i warzywa

    Liście pomidorów zwijają się i żółkną? To wynik tych błędów

    7 lipca 2025
    Materiał Promocyjny Inne

    Citi Handlowy: Karta kredytowa z nagrodą do 1200 zł. Oferta ważna do 04.08.2025

    10 lipca 2025
    Owoce i warzywa

    Spryskaj ogórki zanim będzie za późno. Warzywa będą zdrowe i dorodne

    30 czerwca 2025
    Dla domu

    Koniecznie spryskaj tym truskawki. Inaczej poważna choroba zniszczy twoje zbiory

    18 czerwca 2025
    Owoce i warzywa

    Ta choroba zagraża plonowaniu i jakości ziemniaków. Jak walczyć z rizoktoniozą?

    13 kwietnia 2025
    Uprawy

    Te choroby najbardziej zagrażają truskawkom. Jak im zapobiegać?

    31 marca 2025
    Zdrowie i dobrostan

    Pryszczyca. Co wywołuje tę groźną chorobę? Jakie ma objawy?

    7 lutego 2025
    Hodowla

    Kokcydioza: Jakie objawy powinny zaniepokoić hodowców?

    11 stycznia 2025
    Warto wiedzieć
    Newsy
    Decyzja zapadał. MRiRW ma nowego dyrektora generalnego
    28 lipca 2025
    Uprawy
    Co za żniwa. Płakać się chce. Wielu jeszcze nie zaczęło nawet zbiorów
    28 lipca 2025
    Trzoda chlewna
    Ceny tucznika. Jest niewielki wzrost
    28 lipca 2025
    Najnowsze
    Bydło i mleko
    Europejscy rolnicy rezygnują z produkcji mleka. Coraz mniej stad i mleka w skupie
    28 lipca 2025
    Trzoda chlewna
    Wirus groźnej choroby ponownie w tym regionie. Będą restrykcje dla rolników
    25 lipca 2025
    Drób
    Ta choroba zbiera śmiertelne żniwo. Wykryto ją w kolejnym gospodarstwie
    23 lipca 2025
    Trzoda chlewna
    Jeszcze możesz złożyć wniosek o to wsparcie. Nabór potrwa tylko do niedzieli
    22 lipca 2025
    Trzoda chlewna
    Służby nagrywają wizyty kontrolne na fermach. Rolnicy: czujemy się jak przestępcy
    22 lipca 2025
    Wieści Rolnicze
    Wieści Rolnicze
    Dane kontaktowe
    Wieści Rolnicze
    RP Digital Sp. z o.o.
    NIP: 5273128894
    REGON: 529596954
    tel. +48 627 47 15 31
    ul. Prosta 51
    00-838 Warszawa
    [email protected]
    Numer dyżurny -- 501 267 226
    Kategorie
    • Ceny Rolnicze
    • Newsy
    • Hodowla
    • Uprawy
    • Owoce i warzywa
    • Technika
    • Prawo i finanse
    • Sylwetki
    • Video
    • Dla Domu
    © 2025 WieściRolnicze
    • Redakcja
    • Reklama
    • Kontakt
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    • Prenumerata
    • Konkursy
    • Deklaracja dostępności