Stadom bydła zagraża kolejna choroba, która dziesiątkuje zwierzęta? Są ogniska

Główny Lekarz Weterynarii poinformował o ogniskach choroby guzowatej skóry bydła we Francji i Włoszech. Pojawienie się tego wirusa w danym państwie oznacza poważne problemy. Czy jest równie niebezpieczna jak pryszczyca?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
3 ogniska choroby guzowatej skory bydła w UE
O ogniskach choroby guzowatej skóry bydła - nazywanej inaczej Lumpy Skin Disease (LSD), które wykryto w czerwcu w Europie - Główny Lekarz Weterynarii poinformował we wtorek, 1 lipca.
- Choroba ta ma duże znaczenie gospodarcze i epizootiologiczne - informuje GIW.
Jak możemy wyczytać w komunikacie, 21 czerwca 2025 r. potwierdzono pierwsze ognisko LSD we Włoszech, w gminie Orani (prowincja Nuoro, Sardynia), w gospodarstwie utrzymującym 131 sztuk bydła.
Drugie ognisko - w tym samym kraju - wykryto natomiast 25 czerwca w kontynentalnej części kraju — w prowincji Mantua w regionie Lombardia, w gospodarstwie utrzymującym 291 sztuk bydła.
Choroba ujawniła się także we Francji. Wirusa LSD potwierdzono 29 czerwca w regionie Auvergne-Rhône-Alpes - w pobliżu granicy ze Szwajcarią i Włochami, w gospodarstwie utrzymującym 58 sztuk bydła.
Jakie objawy daje guzowata choroba skóry u bydła - LSD?
Czym jest guzowata choroba skóry? To wirusowa, zakaźna choroba bydła i bawołów wodnych wywoływana przez wirusa z rodzaju Capripoxvirus.
Objawia się ospo-podobnymi zmianami na skórze. W późniejszych etapach może dojść do wyniszczenia organizmu. Wśród typowych objaw są wysoka gorączka, uogólnione zmiany skórne w postaci guzków i obrzęków, osłabienie oraz spadek mleczności.
LSD przebiega z objawami ciężkiej choroby:
• Gorączka (40-41.5°C) zwalniająca lub utrzymująca się do 2 tygodni
• Ostro odgraniczone guzki wielkości 1-5 cm na skórze, szczególnie na szyi, mostku, klatce piersiowej, tylnych kończynach, podbrzuszu; guzki na przekroju maziste
• W dalszym przebiegu choroby obejmują całą skórę, tkankę podskórną, czasami mięśnie; mogą utrzymywać się latami, ulegać martwicy, bądź pękać
• Guzki na błonie śluzowej przewodu pokarmowego i tchawicy, po pęknięciu tworzą owrzodzenia
• Uogólnione zapalenie węzłów chłonnych
• Obrzęki tkanki podskórnej kończyn
• Depresja, anoreksja, nadmierne ślinienie, wyciek z oczu i nosa, bezmlecznośći wyniszczenie
"Chorobę guzowatej skóry bydła cechuje obecność twardych odgraniczonych guzów w skórze, często też w mięśniach szkieletowych, na błonach śluzowych przewodu pokarmowego i układu oddechowego, obrzęki skóry, wyniszczenie i gorączka. U chorego bydła obniżają się przyrosty masy ciała, spada mleczność, skóra ze względu na uszkodzenia jest mniej wartościowa" - wskazują w swoim opracowaniu Zdzisław Gliński i Andrzej Żmuda z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej w Lublinie.
Czy guzowata choroba skóry u bydła może przenieść się na ludzi?
Co istotne, choroba ta nie stanowi zagrożenia dla człowieka, ale zgodnie z przepisami UE - należy ją eliminować. Jak wyjaśnia Główny Inspektorat Weterynarii, prawodawstwo unijne mówi, że po wykryciu choroby muszą zostać wprowadzone natychmiastowe środki likwidacji.
Potwierdza to Graniczny Inspektorat Weterynarii w Koroszczynie, który podkreśla, że działania, jakie podejmuje się w chwili wykrycia ogniska to izolacja i zakaz przemieszczania zwierząt, zabicie wszystkich chorych i zakażonych zwierząt, prawidłowe usunięcie zwłok(np.: spopielenie) i na koniec - dezynfekcja obejścia i sprzętu.
Zgodnie z zaleceniami profilaktyki sanitarnej, kraje wolne od choroby powinny badać importowany żywy inwentarz i tusze oraz stosować kwarantannę, aby uniknąć wprowadzenia zakażonych zwierząt do wolnego od zakażenia stada
Graniczny Inspektorat Weterynarii w Koroszczynie wskazuje, że nie ma specyficznego leczenia LSD. Silne antybiotyki mogą zapobiegać wtórnym infekcjom.
LSD to poważne straty w produkcji bydła
Wykrycie ogniska LSD we Francji potwierdził tamtejszy minister rolnictwa. Podkreślił, że choroba "nie przenosi się na człowieka" i nie stanowi "żadnego ryzyka dla zdrowia ludzkiego związanego ze spożyciem produktów pochodzących z tych zwierząt" - donosi PAP. Tamtejszy resort rolnictwa zaznaczył jednak, że guzowata choroba skóry jest szkodliwa dla bydła i prowadzi do "poważnych strat w produkcji".
Skąd przyszła do Europy choroba guzowata skóry u bydła?
Do 1986 r. występowanie guzowatej choroby skóry u bydła ograniczało się do regionu subsaharyjskiego Afryki. Wirusa po raz pierwszy w Unii Europejskiej wykryto w 2015 r. w miejscowości Feres, w jednostce regionalnej Ewros w Grecji. W 2016 roku jej ogniska wykryto również na Cyprze i Bałkanach.
Jak wirus przemieszczał się z regionu subsaharyjskiego Afryki w inne rejony? Piszą o tym w swoim opracowaniu Zdzisław Gliński, Andrzej Żmuda
z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej w Lublinie
"Wraz ze wzrostem globalizacji ogniska choroby pojawiły się w 1988 r. w Egipcie, a rok później w Izraelu. Następnie choroba opanowała kraje Afryki Północnej oraz deltę Tygrysu i Eufratu (2). W 2012 r. rozszerzyła się na kraje Europy Południowo-Wschodniej, wystąpiły zachorowania bydła w Grecji, w kolejnych latach na Bałkanach, Kaukazie, Rosji i w Kazachstanie, Chinach, Indiach i Bangladeszu" - wyjaśniają Zdzisław Gliński oraz Andrzej Żmuda.
W jaki sposób bydło zaraża się choroba guzowatą skóry?
Co może być źródłem zakażenia? Według autorów opracowania są to owady krwiopijne.
"Źródłem zakażenia są zwierzęta ze zmianami skórnymi, w których wirus przeżywa do 40 dni, ślina, wyciek z nozdrzy i oczu, mleko, nasienie, zanieczyszczona wirusem karma i woda, oraz mięśnie, śledziona i węzły chłonne padłych zwierząt. Wirus jest obecny przez 42 dni w nasieniu buhajów zakażonych doświadczalnie. Istnieje możliwość zakażenia rozwijających się płodów. Zakażenia bezpośrednie odgrywają istotną rolę na terenach wolnych od choroby, na które w celach hodowlanych są importowane zwierzęta z terenów endemicznego występowania choroby. Wiremia utrzymuje się przez ok. 7–21 dni po zakażeniu. Na terenach endemicznych mechanicznym przenosicielem wirusa są owady krwiopijne, głównie Aedes aegypti, natomiast nie w pełni udowodniono udział muchy jako wektora LSDV" - twierdzą Zdzisław Gliński oraz Andrzej Żmuda.
Choroba guzowata skóry jest zwalczana z urzędu
Choroba guzowata skóry bydła znajduje się na liście chorób podlegających obowiązkowi zwalczania z urzędu. Oznacza to, że wszelkie koszty związane z jej zwalczaniem - w przypadku ewentualnego wystąpienia lub zagrożenia jej wystąpieniem - ponoszone są z budżetu państwa.