Czym jest choroba niebieskiego języka? Jakie objawy? Jak uchronić stado?
Choroba niebieskiego języka (Bluetongue) jest zakaźną chorobą przeżuwaczy wywoływaną przez wirus z rodzaju Orbivirus (Reoviridae). Dotychczas odnotowano przypadki zakażenia u takich gatunków, jak: bydło, owce i kozy, ale także sarny, jelenie, łosie, afrykańskie antylopy, wielbłądy czy słonie. Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, a jedynie poprzez owady kłująco-ssące z rzędu muchówek, rodzaju kuczmany (Culicoides) oraz poprzez krew lub nasienie.
GIW, póki co, nie potwierdził pojawienia się choroby niebieskiego języka w Polsce
Na terytorium Polski choroba niebieskiego języka podlega obowiązkowi zwalczania z urzędu. Dotychczas nie wykryto żadnego przypadku w naszym kraju, ale choroba szaleje w państwach ościennych, m.in. w Niemczech i Czechach. Najbliższe ogniska zlokalizowano w dość bliskiej odległości od naszej granicy. Najwięcej przypadków stwierdzono w Holandii, Belgii i Francji. Wykryto ją także w Wielkiej Brytanii, Szwecji i Danii. Tylko w okresie od 1 września do 8 października tego roku potwierdzono 89 nowych ognisk tej choroby w Europie.
Czy człowiek może zarazić się niebieską chorobą języka?
Choroba nie przenosi się na inne gatunki zwierząt gospodarskich i domowych oraz na ludzi, co oznacza, że mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi.
Objawy choroby niebieskiego języka u bydła
Bydło zakaża się znacznie częściej niż owce, aczkolwiek bydło choruje rzadko. Ponadto choroba ta u bydła przebiega w łagodniejszej postaci niż u owiec. Po przechorowaniu bydło może stać się nosicielem zarazka, co prowadzi do zakażania kuczmanów i przenoszenia wirusa za ich pośrednictwem na zwierzęta zdrowe.
Z uwagi na długi okres wylęgania choroby objawy kliniczne u bydła mogą nie być widoczne nawet do 60-80 dnia po zakażeniu. Jednakże jeśli wystąpią, można zaobserwować:
- gorączkę,
- ślinotok,
- zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej jamy ustnej,
- owrzodzenie opuszki zębowej i niekiedy końca języka,
- zapalenie koronki i tworzywa racic, będące przyczyną kulawizny,
- u krów mlecznych - łuszczenie się naskórka strzyków i tworzenie się strupów,
- ronienia,
- rodzenie zdeformowanych cieląt, przy czym deformacje dotyczą najczęściej głowy. Na zakażenie najbardziej podatne są płody w okresie rozwoju mózgu.
Objawy choroby niebieskiego języka u owiec
U owiec choroba może przebiegać od zakażenia bezobjawowego lub postaci przewlekłej do nadostrej i ostrej. Można zaobserwować następujące objawy kliniczne:
- bardzo wysoka temperatura ciała 41-42oC,
- spadek kondycji, posmutnienie, depresja i utrata mleczności,
- obrzęk warg, powiek i małżowin usznych,
- silne zaczerwienienie błony śluzowej policzków i jamy nosowej,
- drobne wybroczyny pod śluzówką jamy ustnej i nosowej,
- owrzodzenie warg, opuszki zębowej oraz w niektórych przypadkach języka,
- duszność, ślinotok, obfity wypływ z nosa, początkowo surowiczy, następnie śluzowo-ropny i krwawy,
- wymioty mogące być przyczyną zachłystowego zapalenia płuc,
- przekrwiony, obrzękły, siny i wystający z jamy ustnej język,
- biegunka, kał z domieszką krwi,
- kulawizna jako następstwo zapalenia koronki i tworzywa racic,
- możliwe zapalenie płuc i zwyrodnienie mięśni,
- ciężarne samice mogą rodzić martwe lub zdeformowane jagnięta.
Materiał fotograficzny obrazujący objawy choroby niebieskiego języka dostępny jest na stronie GIW
Czytaj także: Dobrostan zwierząt. Tysiące decyzji odmownych!
