Źródło: Canva

O stwierdzeniu pierwszego od 37 lat przypadku pryszczycy u trzech wołów domowych niemieckie służby weterynaryjne poinformowały 10 stycznia 2025 r. Zwierzęta te były utrzymywane hobbystycznie w gospodarstwie liczącym łącznie 14 sztuk zwierząt.

Gospodarstwo zlokalizowane jest w odległości około 70 km od granicy z Polską, w gminie Hoppegarten, w powiecie Maerkisch-Oderland, kraj związkowy Brandenburgia. W chwili wykrycia pryszczycy władze Brandenburgii wprowadziły 72-godzinny zakaz przemieszczeń zwierząt, obowiązujący od 11 stycznia 2025 roku. Dodatkowo, jak podaje Główny Lekarz Weterynarii, wyznaczono obszary objęte ograniczeniami: zapowietrzony w promieniu 3 km od ogniska oraz zagrożony w promieniu 10 km wokół ogniska. Rozpoczęto dochodzenie epidemiologiczne w celu ustalenia źródła choroby. W promieniu 1 km uśmiercono wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych.

Pryszczyca - jakie zwierzęta atakuje?

Czym jest pryszczyca? Jej angielska nazwa brzmi Foot and mouth disease, w skrócie FMD. Jest zakaźną i zaraźliwą chorobą wirusową zwierząt parzystokopytnych domowych oraz dzikich. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy. Chorobę wywołuje wirus z rodzaju Aphtovirus należący do rodziny Picornaviridae.

„Kraj, w którym wystąpi FMD, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, a także obowiązkową likwidację stad, w których stwierdzono zakażenie” – czytamy w komunikacie GIW.

Objawy pryszczycy

• okres inkubacji: bydło i świnie - do 14 dni (najczęściej od 3 do 8 dni), owce i kozy - do 21 dni,
• pęcherzyki, pęcherze i bąble występujące na w jamie gębowej, na wargach, języku, w okolicy otworów nosowych oraz na wymieniu, strzykach, w szparze międzyracicowej i na koronkach racic, po ich pęknięciu - nadżerki,
• temperatura ciała podwyższona o 1,5 - 2,50C,
• apatia,
• obfite ślinienie,
• spadek mleczności aż do całkowitego zaniku,
• utrudnione przeżuwanie i utrata łaknienia,
• otwieranie jamy ustnej z charakterystycznym cmokaniem,
• kulawizna jednocześnie na wiele kończyn, sztywny chód,
• wśród dorosłych zwierząt śmiertelność jest niewielka,
• zwierzęta młode (cielęta, prosięta, jagnięta) są bardzo wrażliwe i często padają z powodu zapalenia mięśnia sercowego bez innych oznak choroby.

Przebieg choroby - pryszczyca

Bydło - przebieg choroby jest gwałtowny. Zakażenie szerzy się błyskawicznie i w ciągu 24-48 h w gospodarstwie mogą chorować wszystkie zwierzęta. Padnięcia dotyczą przede wszystkich młodych zwierząt i są najczęściej spowodowane wtórną infekcją bakteryjną.

Świnie - choroba rozprzestrzenia się błyskawicznie. U zwierząt obserwuje się trudności ze wstawaniem, występuje wysoka śmiertelność prosiąt ssących. Świnie stojące opierają się bardzo ostrożnie na racicach.

Owce i kozy - rozprzestrzenienie choroby w stadzie jest mniej gwałtowne niż u świń i bydła. Choroba przebiega łagodnie bez wyraźnie zaznaczonych objawów ogólnych i klinicznych. U owiec objawem, który powinien nasuwać podejrzenie pryszczycy jest nagłe wystąpienie kulawizn u znacznego odsetka zwierząt oraz wysoki wskaźnik jagniąt padłych w okresie wykotów.

Zmiany anatomopatologiczne:

• zmiany na skórze i błonach śluzowych - pęcherze i nadżerki mogą występować w krtani, oskrzelach, przełyku, żołądku i jelitach, u przeżuwaczy w przedżołądkach, zwłaszcza na fałdach żwacza,
• u młodych zwierząt - powiększenie i zwyrodnienie mięśnia sercowego, w sercu obserwuje się naprzemienne występowanie jaśniejszych i ciemniejszych pól (serce tygrysie).

Kolejne ogniska choroby niebieskiego języka. W jakim stanie stada?

Pryszczyca – czy mogą zachorować na nią ludzie?

Choroba ta, jak uspokaja Główny Lekarz Weterynarii, nie jest groźna dla ludzi.

Pryszczyca – jakie działanie podejmuje GIW?

W związku z sytuacją epidemiologiczną w Niemczech w Głównym Inspektoracie Weterynarii  11 stycznia zwołano sztab kryzysowy. Tego samego dnia odbyły się także posiedzenia wojewódzkich zespołów zarządzania kryzysowego w Szczecinie, Zielonej Górze i Wrocławiu. Postawiono w stan gotowości Inspekcję Weterynaryjną w 3 województwach.

Lekarze weterynarii rygorystycznie kontrolują transport zwierząt

Dodatkowo, jak informuje GIW, wprowadzone zostały rygorystyczne kontrole transportów zwierząt wrażliwych na chorobę wjeżdżające na terytorium Polski. Kontrole prowadzone są przez Policję, Straż Graniczną, Inspekcję Transportu Drogowego, Krajową Administrację Skarbową we współpracy z Inspekcją Weterynaryjną.

Postawiono w stan gotowości laboratorium Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach mogące wykonać badania w kierunku pryszczycy. Poza tym zinwentaryzowano sprzęt i  urządzenia konieczne do działań związanych ze zwalczaniem pryszczycy w Polsce.

GLW we współpracy z weterynarią z Niemiec

Wdrożono procedury  informacyjno - komunikacyjne dotyczące zagrożenia w stosunku do hodowców świń i przeżuwaczy, przemysłu mięsnego oraz lekarzy wolnej praktyki w Polsce. GLW zapowiada ścisłą współpracę z organami władz weterynaryjnych Niemiec oraz KE.

Jeśli rynki trzecie zamkną się na import wołowiny z Unii, czekają nas spadki cen