Kiedy rolnik może wystąpić o zasiedzenie gruntu?

Źródło: Adobe Stock

Sprawy związane z zasiedzeniem gruntu reguluje Kodeks cywilny, a dokładnie jego rozdział II (art. 172-176).

Czym jest zasiedzenie gruntu? Po ilu latach można o nie wystąpić?

Poprzez zasiedzenie gruntu rozumie się nabycie prawa własności w odniesieniu do nieruchomości, którą dana osoba posiadała nieprzerwanie przez przewidziany w prawie czas (okres zasiedzenia), jednak nie była jej formalnym właścicielem. Posiadanie to musi być samoistne, co oznacza, że wspomniana osoba musi władać nieruchomością w taki sposób jak właściciel, a więc dbać o nią i wykonywać na niej wszystkie niezbędne prace. Posiadanie nieruchomości musi być więc aktywne, takie jak w przypadku właściciela.

O zasiedzenie gruntu można wystąpić – w zależności od sytuacji – po 20 lub 30 latach. Jak wynika z art. 172 par. 1 Kodeksu cywilnego, „Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie)”. Par. 2 mówi natomiast o tym, że „Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze”.

Czytaj też:
Zasiedzenie działki: Co to właściwie oznacza dla rolników i nie tylko?

Zasiedzenie gruntu w dobrej i złej wierze: Na czym polega? Jaka jest różnica?

Do zasiedzenia gruntu może dojść, jak już zostało wspomniane, w dobrej lub w złej wierze.

Zasiedzenie gruntu w dobrej wierze ma miejsce wówczas, kiedy osoba będąca w posiadaniu nieruchomości ma błędne przekonanie o byciu jej właścicielem, czyli o posiadaniu prawa własności. Przekonanie takie zawsze musi być jednak usprawiedliwione konkretnymi okolicznościami.

O zasiedzeniu gruntu w złej wierze jest mowa wtedy, kiedy osoba posiadająca nieruchomość wie, że z prawnego punktu widzenia nie jest jej właścicielem lub też powinna to wiedzieć na podstawie towarzyszących temu posiadaniu okoliczności.

Ponadto jak wynika z art. 176 par. 1 Kodeksu cywilnego, „Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści”.

Czytaj też: Kiedy można wykopać staw bez pozwolenia? Przepisy mówią jasno

Kiedy rolnik może wystąpić o zasiedzenie gruntu?

Zasiedzenie gruntu dotyczyć może m.in. rolnika, który uprawiał przez długi czas ziemię, której nie był właścicielem. Zasady dotyczące zasiedzenia są w jego przypadku takie same jak w przypadku innych osób. Aby więc rolnik mógł wystąpić o zasiedzenie gruntu, musi spełnić następujące warunki:

• posiadać ziemię nieprzerwanie przez 20 lat (w dobrej wierze) lub 30 lat (w złej wierze);
• wspomniane posiadanie gruntu musi być samoistne, czyli takie jak w przypadku właściciela – rolnik musi wykazać się aktywnym zarządzaniem daną nieruchomością (np. płaceniem podatków, zbieraniem plonów czy przeprowadzaniem innych, niezbędnych prac).

Czytaj też: Bezpłatne wakacyjne turnusy dla dzieci rolników z KRUS. Ale trzeba złożyć wniosek

Kiedy możliwe jest zasiedzenie gruntu?

Do zasiedzenia gruntu może dojść w wielu sytuacjach, w wyniku których rolnik przez wiele lat użytkuje grunt niebędący jego własnością. Do najczęstszych sytuacji należy:

• nabycie nieruchomości od osoby nieuprawnionej;
• kupno ziemi bez potwierdzenia tego faktu w formie aktu notarialnego;
• uprawianie ziemi przypadkowo na nie swojej działce;
• uprawianie przez pomyłkę części ziemi, która nie należy do danej osoby, w wyniku przekonania o innym przebiegu linii granicznej niż ma to miejsce w rzeczywistości;
• zamieszkiwanie w gospodarstwie po śmierci rodziców w sytuacji nieuregulowania spraw spadkowych i przy jednoczesnym nieupominaniu się o swoje prawa przez innych spadkobierców.

Czytaj też: Rolnik zakończył dzierżawę. Kiedy może wystąpić o zasiedzenie? 

Jak rolnik może wystąpić o zasiedzenie gruntu?

Rolnik, aby wystąpić o zasiedzenie gruntu, powinien spełniać wszystkie niezbędne do tego warunki. Następnie musi złożyć stosowny wniosek do sądu rejonowego, który jest właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości. We wniosku o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości powinien zawrzeć szczegółowe informacje na temat nieruchomości, w tym jej lokalizacji, danych ewidencyjnych i numeru księgi wieczystej

Wniosek o zasiedzenie gruntu zostanie uznany przez sąd, jeśli spełnione zostaną warunki określone przez przepisy Kodeksu cywilnego.