Niezapowiedziane kontrole rolników w całej Polsce. Za błędy grożą surowe kary
ARiMR każdego roku przeprowadza od 120 do 140 tys. kontroli w gospodarstwach rolnych w ramach wszystkich obsługiwanych płatności. Kontrole prowadzone są losowo, a więc każdy rolnik, który ubiega się o dotacje, musi się liczyć z możliwością wizyty inspektorów.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kontrole z ARiMR. Gdzie są prowadzone?
Jak informuje nas ARiMR, gospodarstwa do kontroli na miejscu wybierane są dwoma metodami - metodą losową oraz metodą analizy ryzyka. Metoda losowa polega na skierowaniu do kontroli przypadkowych, wylosowanych gospodarstw. Metoda analizy ryzyka opiera się na określanych indywidualnie czynnikach ryzyka.
„Nieprawidłowości w poprzednich latach w ramach typowanego działania są brane pod uwagę jako jeden z czynników ryzyka. Nie jest to jednak jedyny czynnik. W analizie ryzyka brane są również m.in. pod uwagę takie czynniki jak kwota wnioskowanej pomocy, złożoność zasad, powierzchnie gospodarstw, upraw czy graniczne wartości spełniania danego kryterium dostępu. Dobór gospodarstw do kontroli odbywa się w systemie teleinformatycznym i nadzorowany jest przez dwie osoby” - przekazało nam biuro prasowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Aktualną listę gmin, w których prowadzone są kontrole ARiMR dotyczące wniosków o płatności bezpośrednie w 2025 roku, podajemy w poniższym artykule.
Co kontroluje ARiMR? Jak wygląda kontrola?
W czasie kontroli ARiMR weryfikowana jest deklaracja rolnika oraz zobowiązania wynikające z rodzaju przyznanej pomocy. Dokładne kryteria kontroli zależą od konkretnego programu, z którego udzielana jest pomoc finansowa.
W przypadku płatności bezpośrednich do gruntów rolnych weryfikowana jest zgodność danych zadeklarowanych przez producenta rolnego we wniosku, ze stanem faktycznym. Kontrola realizowana jest dwoma metodami: inspekcji terenowej oraz "FOTO". Inspekcja terenowa polega na przeprowadzeniu wywiadu terenowego i pomiarów gruntów zadeklarowanych we wniosku, najczęściej przy pomocy techniki GPS. Kontrola FOTO opiera się na cyfrowym odwzorowaniu terenu na podstawie zdjęć lotniczych lub satelitarnych oraz na wywiadzie terenowym.
„Kontrole w ramach działań związanych z obszarem (popularne dopłaty bezpośrednie) nie muszą być zapowiadane. Jest to zgodne z legislacją i podyktowane faktem, iż przedmiotem kontroli w tym przypadku jest areał i rodzaje upraw” - informuje nas ARiMR.
Czytaj też: Dostałeś taki SMS? Specjalny komunikat ARiMR dla rolników
W pozostałych przypadkach rolnik musi zostać poinformowany o terminie i zakresie kontroli, ponieważ musi uczestniczyć w kontroli, przedłożyć dokumenty i zapewnić dostęp do kontrolowanych miejsc. Czas poinformowania o kontroli jest ograniczony do niezbędnego minimum, co w praktyce zazwyczaj oznacza, że rolnik otrzymuje powiadomienie z 48-godzinnym wyprzedzeniem.
Lista firm wykonujących kontrole obszarowe na zlecenie ARiMR i szczegółowe zasady kontroli są dostępne na stronie internetowej ARiMR: www.gov.pl/web/arimr/zasady-realizacji-kontroli
Jakie kary grożą rolnikom w przypadku wykrycia nieprawidłowości podczas kontroli?
Wykrycie nieprawidłowości podczas kontroli może mieć surowe konsekwencje dla rolnika. Przede wszystkim może skutkować zmniejszeniem lub nieprzyznaniem płatności w danym roku oraz sankcjami wieloletnimi.
Dodatkowo „w przypadku stwierdzenia podczas kontroli na miejscu zaniechania prowadzenia działalności rolniczej na danej działce co najmniej w roku bieżącym i w roku poprzednim, mogą zostać wznowione postępowania w sprawie przyznania płatności bezpośrednich z lat poprzednich, co może skutkować koniecznością zwrotu przez rolnika przyznanych mu wówczas płatności” - wyjaśnia nam ARiMR.
