Walka o emeryturę rolniczą. Na te wymagania musisz być przygotowany

Kwestie związane z emeryturą rolniczą reguluje przede wszystkim Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Informacje na temat dokumentów niezbędnych do ubiegania się o emeryturę rolniczą znaleźć można na stronie internetowej KRUS.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jakie dokumenty są niezbędne, by złożyć wniosek o wypłatę emerytury rolniczej z KRUS?
Do wniosku o emeryturę rolniczą należy złożyć dokumenty uzasadniające prawo do świadczenia oraz wpływające na jego wysokość. Są to następujące dokumenty:
- stwierdzające tożsamość oraz datę urodzenia wnioskodawcy;
- potwierdzające okresy pracy i prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz podlegania z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacenia składek – jeśli takie dokumenty nie znajdują się w posiadaniu KRUS;
- potwierdzające okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu – jeżeli wnioskodawca legitymuje się innym ubezpieczeniem społecznym niż rolnicze;
- potwierdzające okresy ubezpieczenia w państwach UE/EFTA/Wielkiej Brytanii lub w państwach, z którymi łączy Polskę umowa o zabezpieczeniu społecznym – jeśli wnioskodawca legitymuje się okresami ubezpieczenia za granicą; w przypadku braku takich dokumentów – należy wskazać instytucję, w której wnioskodawca był ubezpieczony lub nazwę i adres pracodawcy.
Czytaj też: KRUS dla żony i męża: 3 opcje, o których musisz wiedzieć. To klucz do emerytury
Jak potwierdzić prowadzenie gospodarstwa lub pracę na nim w latach 70. i 80. XX wieku?
Aby potwierdzić okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego przed 1 lipca 1977 roku, a więc w okresie, kiedy rolnicy nie podlegali ubezpieczeniu społecznemu, wnioskodawca powinien przedstawić dokument stwierdzający tytuł władania gospodarstwem (np. umowę dzierżawy, akt własności ziemi, akt notarialny).
Natomiast jeżeli osoba pracowała w charakterze domownika w gospodarstwie rolnym rodziców lub dziadków przed 1 stycznia 1983 roku, a więc przed wprowadzeniem obowiązkowego ubezpieczenia społecznego dla takich osób, a następnie przejęła to gospodarstwo, zobowiązana jest złożyć pod odpowiedzialnością karną oświadczenie o pracy w tym gospodarstwie. Poza tym najczęściej nie musi składać dodatkowych dokumentów, ponieważ zazwyczaj KRUS posiada wystarczającą dokumentację.
W pozostałych przypadkach wnioskodawca zobowiązany jest dostarczyć także zaświadczenie urzędu gminy, które potwierdza miejsce zamieszkania oraz istnienie gospodarstwa rolnego w podanym przez tę osobę okresie. Jeśli urząd gminy nie może wydać takiego zaświadczenia ze względu na brak dokumentacji w tym zakresie, wówczas wystarczające są pisemne zeznania minimum dwóch świadków.
W niektórych sytuacjach – dla okresów od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1982 roku oraz od 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1990 roku – KRUS nie może potwierdzić, że wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników. Dzieje się tak, kiedy KRUS nie przejął danych wnioskodawcy z urzędu gminy. To bowiem urzędy gminy zajmowały się – przed powołaniem jednostek organizacyjnych KRUS – sprawami ubezpieczenia i opłacania składek. W takiej sytuacji osoba wnioskująca o emeryturę zobowiązana jest przedstawić zaświadczenie wystawione przez właściwy urząd gminy, na terenie którego jest lub było położone gospodarstwo rolne. Zaświadczenie musi zawierać:
- imię i nazwisko ubezpieczonego,
- datę urodzenia,
- adres zamieszkania,
- okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i wysokość opłaconych na nie składek.
Czytaj też: Wstrzymano dopłaty dla 25 tys. rolników. Trwają kontrole gospodarstw
Okresy podlegania innemu ubezpieczeniu przed 1 stycznia 1999 roku: Jakie dokumenty załączyć do wniosku o emeryturę rolniczą?
Jeżeli przed 1 stycznia 1999 roku, a więc przed wejściem w życie ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wnioskodawca podlegał innemu ubezpieczeniu społecznemu, powinien na dowód tego przedstawić odpowiedni dokument. Może to być:
- pisemne zaświadczenie zakładu pracy (pracodawcy) zawierające imię i nazwisko osoby, której dotyczy, datę podjęcia i ustania zatrudnienia, wymiar czasu pracy, rodzaj wykonywanej czynności;
- świadectwo pracy lub legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca odpowiednie wpisy (data rozpoczęcia i zakończenia pracy, rodzaj wykonywanej pracy i jej wymiar, pieczątka zakładu pracy oraz podpis i pieczątka służbowa pracodawcy lub upoważnionego pracownika);
- orzeczenie sądu.
Ponadto aby potwierdzić okresy zatrudnienia, można przedstawić dowody pośrednie, takie jak:
- legitymacja służbowa,
- umowy o pracę,
- wpisy w dowodach osobistych,
- pisma kierowane przez zakłady pracy do pracownika w czasie trwania zatrudnienia, pod warunkiem, że na ich podstawie można ustalić okres zatrudnienia.
Jeśli osoba ubiegająca się o emeryturę rolniczą z KRUS nie posiada dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia i nie ma możliwości ich uzyskania, w niektórych sytuacjach dowodem mogą być zeznania świadków.
Aby udowodnić podleganie innemu ubezpieczeniu społecznemu od 1 stycznia 1999 roku, wnioskodawca ma obowiązek przedstawić informację ZUS z konta ubezpieczonego.
Jak złożyć wniosek o emeryturę z KRUS?
Wszystkie zgromadzone dokumenty niezbędne do ubiegania się o emeryturę z KRUS, należy załączyć do „Wniosku o emeryturę rolniczą / rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy” (druk KRUS SR-20), który jest dostępny w placówkach terenowych KRUS i na jego stronie internetowej.
Wypełniony wniosek wraz z załączonymi dokumentami można dostarczyć do KRUS w następujący sposób:
- osobiście,
- listownie,
- za pośrednictwem skrzynki ePUAP.
Czytaj też: Ważna wiadomość dla rolników z woj. mazowieckiego. Kontrole ARiMR w 30 gminach