Sucha dezynfekcja w budynku inwentarskim
Chów zwierząt wymaga szerokiej wiedzy i doświadczenia w zakresie żywienia, zootechniki, odpowiedniego traktowania, budownictwa czy wyposażenia technicznego. Na samym końcu często zostaje higiena. I to jest kardynalny błąd. Poniższy artykuł przybliża zagadnienia i funkcję dezynfekcji w budynkach inwentarskich.
Zalety stosowania suchej dezynfekcji. Jak prawidłowo ją przeprowadzić?
Pojęcie higieny bardzo często pojawia się marginalnie zarówno w kwestii dotyczącej samych ludzi, jak i zwierząt - to jest oczywiście błąd. Obecność drobnoustrojów, bakterii, pleśni, grzybów, wirusów od zawsze była główną przyczyną chorób i infekcji. A to z kolei obniża odporność organizmów, a tym samym, w przypadku zwierząt hodowlanych, spowalnia ich rozwój, wydłuża okres chowu i zwiększa koszty hodowcy. Dlatego aspekt higieny, zarówno zwierząt, jak i pomieszczeń, w których one żyją, powinien być traktowany bardzo poważnie, a nie marginalnie. Odpowiednia higiena to przede wszystkim profilaktyka, ale również działania mające na celu usunięcie już pojawiających się zanieczyszczeń.
Proces odkażania, czyli czynności które powodują unicestwienie w budynku różnych wegetatywnych rodzajów drobnoustrojów i bakterii, nazywamy dezynfekcją. Skuteczność procesu dezynfekcji jest uzależniona od pewnych czynników, które powinien spełnić hodowca.
Należy:
- Rozpoznać, z jakim rodzajem bakterii mamy do czynienia i przede wszystkim, jaka jest ich aktywność i populacja
- Ustalić temperaturę, wilgotność, pH oraz ilość materii organicznej w budynku inwentarskim, która jest źródłem rozwoju drobnoustrojów
- Wybrać rodzaj preparatu do dezynfekcji oraz rozpoznać jego skuteczności działania poprzez właściwości fizyczne chemiczne oraz stężenie i czas działania
Jednymi z podstawowych sposobów przeprowadzania zabiegów dezynfekcji w budynku inwentarskim są od dawna znane metody fizyczne. Mamy tu na myśli przede wszystkim działanie wysokiej temperatury oraz promieniowania. Samą dezynfekcję można wykonać na dwa podstawowe sposoby. Wybór sposobu zależy od rodzaju budynku, jego wielkości, rodzaju, ale również od tego, jakie zwierzęta hodujemy i przede wszystkim, jaką mamy zastosowaną technologię chowu zwierząt. Pierwszą podstawową metodą jest dezynfekcja na sucho. Charakteryzuje się ona tym, że główny stosowany środek chemiczny wykorzystywany w tym procesie nie wymaga używania żadnego rozcieńczalnika czyli wody. Tego typu dezynfekcję należy przeprowadzić tak, żeby bezpośrednio na określoną powierzchnię w budynku albo też na ściółkę, gdzie przebywają zwierzęta, nałożyć wybrany preparat chemiczny. Oczywiście jego ilość będzie zależała od stopnia zanieczyszczenia i samego rodzaju preparatu. Przeciwieństwem takiej metody jest dezynfekcja na mokro. Jak sama nazwa wskazuje, w tej sytuacji należy wykorzystać rozpuszczalnik, zazwyczaj jest to woda, i preparat odkażający ma postać płynną.
Dezynfekcja - rodzaje
Bardzo ważną kwestią jest tutaj ustalenie, jakiego rodzaju ma to być dezynfekcja pod względem jej przebiegu. Po pierwsze powinno się przeprowadzać tego typu proces jako dezynfekcje okresową, czyli taką, która jest z góry zaplanowana co określony czas, na przykład co 6 lub 12 miesięcy. Przeprowadza się ją bez względu na stan zanieczyszczenia budynków.
Drugi rodzaj dezynfekcji jest to dezynfekcja bieżąca. Podobnie jak w przypadku napraw bieżących, tak samo dezynfekcja bieżąca jest to zabieg, który musimy wykonać natychmiastowo w przypadku stwierdzenia jakiejś choroby w pomieszczeniu inwentarskim. Zaleca się również przeprowadzenie dezynfekcji końcowej, czyli po zakończonym procesie leczenia zwierząt. Tego typu zabieg ma na celu zwiększenie działania preparatu oraz zapewnienie zwierzętom i ludziom z obsługi jeszcze bardziej komfortowych warunków pracy i życia.
Sucha dezynfekcja. Co dezynfekujemy?
Przede wszystkim procesowi dezynfekcji poddaje się posadzki, ściany, ściółkę oraz czasami również wybrane elementy wyposażenia technicznego. Kolejną kwestią jest sama technika wykonania dezynfekcji. W tym miejscu najczęściej polecane jest używanie specjalnych urządzeń zwanych zamgławiaczami. Są to urządzenia dające możliwość stosowania szerokiej gamy preparatów grzybobójczych owadobójczych lub też roztoczobójczych. Są to urządzenia mobilne, które hodowca i rolnik może utrzymać własnymi rękoma i jego praca polega na tym, iż wytworzona jest odpowiednich parametrów mgła, którą kieruje się na odkażany obszar.
Chcąc zakupić zamgławiacz, przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę, z jakich materiałów jest wykonany. Jest to sprawa bardzo ważna, z uwagi na jego trwałość, bezpieczeństwo pracy i wydajność. Przede wszystkim powinien być wykonany ze stali szlachetnej nierdzewnej, a wszystkie elementy zamgławiacza mające kontakt ze środkiem chemicznym powinny być wykonane z mosiądzu, teflonu lub Vittonu. Bezwzględną zasadą jest zapoznanie się z instrukcją obsługi dostarczoną przez producenta zamgławiaczy, tak aby móc uruchomić oraz eksploatować urządzenie zgodnie z wymaganiami i dokumentacją techniczną producenta.
Przede wszystkim chodzi tutaj o ustawienie odpowiednich parametrów pracy zamgławiacza. Zamgławiacze różnią się między innymi wydajnością pracy. Tutaj rolnik musi sam zadecydować, jakiej wielkości i wydajności dla niego urządzenie będzie najbardziej optymalne. Kolejną sprawą szalenie ważną, o której hodowca nie może zapomnieć, jest dostosowanie środka chemicznego do rodzaju zwierząt i ich wieku. Dawka zalecana przez producenta powinna być bezwzględnie przestrzegana.
Najczęstszymi grupami bakterii wywołującymi choroby wśród zwierząt są: Staphylococcus aureus, escherichia coli, salmonella enteritidis, erysipeloid tricks, Aspergillus flavus, candida albicans.
Kiedy stosować dezynfekcję?
Na koniec warto przypomnieć hodowcom o terminach przeprowadzania dezynfekcji na zwierzętach. W przypadku trzody chlewnej powinno się przeprowadzać taki zabieg zaraz po wyproszeniu. Oczywiście po wcześniejszym oczyszczeniu i osuszeniu młodego osobnika z pozostałości poporodowych. Potem każdego prosiaka można posypać specjalnym preparatem.
Wyżej wspomniano że ściółka również jest obiektem, który powinien być dezynfekowanny. Jest to bardzo ważny element wyposażenia budynku inwentarskiego, ponieważ mają z nim bezpośredni kontakt zwierzęta. Dezynfekcja ściółki przede wszystkim korzystnie wpływa na mikroklimat w pomieszczeniu dla zwierząt, ale również poprawia ich warunki higieniczne.
Rynek oferuje wiele preparatów. Jednak wybór odpowiedniego środka chemicznego przez hodowcę, zaleca się, aby był skonsultowany z zootechnikiem lub weterynarzem. Powinniśmy jednak wychodzić z założenia, że indywidualnie dopasowujemy odpowiedni preparat do naszych hodowlanych potrzeb, a nie kierujemy się na przykład opinią znajomych czy sąsiadów, ponieważ w przypadku innego budynku mogły inne patogeny, wymagające zupełnie innego preparatu oraz innego stężenia.
Sucha dezynfekcja - jakie preparaty
Wartym polecenia preparatem mogącym skutecznie wykonać dezynfekcję jest Agrisan Galli. Zalecaną dawką to średnio około 75 g preparatu na metr kwadratowy dezynfekowanej powierzchni pomieszczenia. Charakteryzuje się tym, że w bardzo efektywny sposób umożliwia osuszenie podłóg, posadzek oraz ściółki. Stosowanie tego preparatu korzystnie też wpływa na poprawę jakości samego powietrza w pomieszczeniu dla zwierząt. Poleca się też stosowanie suchej dezynfekcji bezpośrednio na zwierzęta w przypadku np. gojenia się ran - jeśli chodzi o sutki lochy, ogonki i pępowiny u prosiąt.
Preparat chemiczny Polsan również uznany jest za skuteczny środek do suchej dezynfekcji ściółki w obecności zwierząt. Cechuje się skutecznym działaniem przede wszystkim bakteriobójczym, grzybobójczym i larwobójczym. Warto dodać, iż skutecznie obniża poziom amoniaku, a jak wiemy to ma pozytywny wpływ na poprawienie czynników mikroklimatycznych chlewniach, oborach i innych budynkach inwentarskich. Obniża też wilgotność ściółki.
Dezosan Wigor to również skuteczny środek chemiczny do przeprowadzania dezynfekcji w pomieszczeniach inwentarskich. Jego zastosowanie polega na tym, że należy go rozsypać w tych obiektach, gdzie są zwierzęta. W związku z tym cały proces dezynfekcji trwa krócej. Zaleca się go również do oczyszczania dróg komunikacyjnych wewnątrz budynków inwentarskich. To daje poważne ograniczenie rozwoju wirusów i bakterii przenoszonych między kojcami zwierząt.
W przypadku pierwszej dezynfekcji powinno się preparat rozsypywać codziennie przez pierwsze 3 dni, a później tak samo jak w poprzednim preparacie co 7 dni. Natomiast w przypadku dezynfekcji regularnej powinno się rozsypać środek na zabrudzoną powierzchnię w proporcji 40-100 g/m2, ale powtarzać co 7 dni z intensywnością zależną od stopnia zabrudzenia powierzchni.
