Idą duże zmiany. Rolnicy dostaną dopłaty do gruntów, na których nie mogą orać?
W tym tygodniu Komisja Europejska przedstawiła oczekiwany od dawna pakiet uproszczeń dla rolników.
Zmiany w WPR mogą obowiązywać już od 2026 roku.
Komisja Europejska zaprezentowała planowane nowe przepisy Wspólnej Polityki Rolnej
Przypomnijmy: nowe regulacje zawarto w obszernym - blisko 72-stronicowym - dokumencie.
Propozycji jest wiele, wśród nich chodzi m.in. o znaczne wzmocnienie wsparcia dla małych gospodarstw, o czym pisaliśmy już szerzej:
Planowanych zmian w przepisach jest jednak więcej.
Zmiany w GAEC 2. Komisja Europejska zapowiada nowe przepisy WPR
Dotyczą m.in. także kontrowersyjnej normy GAEC 2, która w Polsce obowiązuje od marca 2025 roku. Warto zaznaczyć, że wspomniana norma od początku wzbudzała ogrom emocji wśród rolników.
O wszystkim pisaliśmy przez ostatnie miesiące na naszych łamach.
W dużym skrócie: celem GAEC 2 jest ochrona torfowisk i obszarów podmokłych - zaliczać się do nich mają grunty orne oraz trwałe użytki zielone o zawartości materii organicznej wynoszącej co najmniej 40 % suchej masy gleby w warstwie o miąższości wynoszącej co najmniej 40 cm.
Dla rolników oznacza to w praktyce m.in. zakaz orki czy budowania rowów na wspomnianych gruntach.
Norma GAEC 2. Ile hektarów dotyczy w Polsce?
Przypomnijmy: obecnie powierzchnia obowiązywania normy GAEC 2 wynosi 399,9 tys. ha, na które składają się:
- grunty orne – 9,58 proc., tj. ok. 38,3 tys. ha;
- trwałe użytki zielone – ok. 90,42 proc., tj. ok. 361,6 tys.
Jakie konkretnie zmiany proponuje więc w tej kwestii Komisja Europejska?
Zmiany w WPR. Za GAEC 2 będą rekompensaty. Czy powstanie nowy ekoschemat?
W związku z dużymi kontrowersjami odnośnie GAEC 2 unijni decydenci zaproponowali, by rolnicy otrzymywali rekompensaty, w związku z realizacją tej normy. W jaki sposób?
Przypomnijmy: zgodnie z ogólną zasadą WPR, wsparcie w ramach ekoschematów i zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych jest przyznawane wyłącznie za praktyki, które wykraczają poza wymogi warunkowości - w skład których wchodzi także GAEC 2. Stąd propozycja Komisji Europejskiej przewiduje możliwość wyłączenia normy GAEC 2 z tych regulacji.
W praktyce oznacza to, że państwa członkowskie mogą mieć możliwość zapewniania rolnikom wsparcia - w ramach ekoschematów czy innych interwencji.
Cytując wprost zapisy w dokumencie unijnym:
- Powinno to umożliwić państwom członkowskim zapewnienie w swoich Planach Strategicznych WPR wsparcia w ramach ekoschematów (...) aby aktywni rolnicy, których dotyczy norma GAEC 2, mogli spełnić jej wymogi, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony terenów podmokłych i torfowisk - czytamy w dokumencie przedstawionym 14 maja przez Komisję Europejską.
Mówiąc wprost: za grunty, na których np. nie można dziś orać w związku z normą - będzie można uzyskać jakąś formę dopłat. Czy będzie to rozwiązane właśnie poprzez stworzenie nowego ekoschematu?
Na razie nie ma precyzyjnych zapisów - wiadomo jedynie, że rolnicy mają otrzymać rekompensaty.
Każde z państw członkowskich zapewne będzie miało w tej kwestii wolną rękę - w kontekście konkretnych rozwiązań przy wdrażaniu uproszczeń.
