Odliczenia VAT za zakupy sprzed rejestracji
Większość dużych gospodarstw rolnych zrezygnowała ze statusu rolnika ryczałtowego i zarejestrowała się jako czynny płatnik podatku VAT już kilka lat temu. Wysokie ceny paliw oraz drożejące nawozy i opryski sprawiają, że dużo osób prowadzących małe i średnie gospodarstwa również zaczyna się nad tym zastanawiać. Najczęściej rolnicy dokonują rejestracji VAT tuż przed inwestycją w sprzęt, na kilkadziesiąt lub kilkaset tysięcy złotych. Pozwala to odzyskać cały podatek VAT od dokonanego zakupu.
VAT ściągnąć z zakupów sprzed lat
Rolnicy zazwyczaj nie są jednak świadomi, że istnieje możliwość odzyskania podatku VAT od zakupów dokonanych nawet kilka lat przed rejestracją. Urzędy skarbowe również niechętnie udzielają informacji na ten temat. Podatek VAT można odzyskać od zakupów i inwestycji w środki trwałe. Nie jest możliwe odliczenie podatku VAT od zakupu materiału siewnego, nawozów, oprysków, paliwa i części zakupionych kilka lat wcześniej. Wyjątkiem są zakupy dokonane kilka miesięcy przed przejściem na VAT. Od zakupów środków trwałych będących sprzętem ruchomym, w szczególności takim jak ciągniki, opryskiwacze, pługi, siewniki, kombajny, przyczepy, ładowacze itp. prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje do 5 lat wstecz. W przypadku zakupu gruntów, budynków lub inwestycji w budynki prawo do odliczenia wydłuża się do 10 lat wstecz. Niestety możliwość odliczenia podatku VAT sprzed rejestracji jest obarczona szeregiem wymogów, które rolnik musi spełnić.
Konieczna faktura VAT
Pierwszym warunkiem jest posiadanie przez rolnika faktury VAT, wystawionej przez sprzedawcę. Faktura ta musi posiadać takie dane jak imię, nazwisko i adres gospodarstwa rolnego. Nie jest wymagane posiadanie numeru NIP, ponieważ rolnicy ryczałtowi nie mają obowiązku posługiwania się NIP-em. Warto też mieć dodatkowe dowody potwierdzające poniesienie nakładów, takie jak umowa lub potwierdzenie zapłaty. Posiadanie tylko paragonu bez faktury nie daje prawa do odliczenia podatku VAT. Oczywiście nie jest to konieczne, ale warto mieć takie dokumenty na wypadek kwestionowania prawa do odliczenia podatku VAT przez urząd skarbowy. Wartość zakupu musi również przekraczać 15.000 zł netto.
Działalność musi być kontynuowana
Kolejnym podstawowym warunkiem do odliczenia podatku sprzed przejścia na VAT jest związek z prowadzoną produkcją i sprzedażą przez gospodarstwo rolne. Przykładowo: jeżeli rolnik kupił 2 lata wcześniej kombajn do ziemniaków, a obecnie nie zajmuje się uprawą ziemniaków i nie planuje jej rozpocząć, to nie ma prawa do odliczenia. Natomiast w przypadku większości maszyn rolniczych, które mają ogólne zastosowanie niezależnie od rodzaju prowadzonej produkcji nie ma takich ograniczeń. Można odliczyć VAT sprzed rejestracji dla całego sprzętu uprawowego, środków transportu, ciągników czy opryskiwaczy.
Nawet 3/5 wartości podatku VAT
Kwota, jaka przysługuje do odliczenia za zakupy z lat wcześniejszych, jest proporcjonalna do okresu użytkowania sprzętu przez płatnika będącego już czynnym podatnikiem VAT. Za każdy rok przysługuje prawo do odliczenia 1/5 wartości podatku w przypadku sprzętu i maszyn oraz 1/10 w przypadku inwestycji i zakupu nieruchomości. Jeżeli rolnik zakupił 2 lata przed przejściem na VAT sprzęt, to może odzyskać 3/5 wartości podatku VAT. Przez pierwsze dwa lata zakup służył do wykonywania czynności zwolnionej, czyli rolnik był rolnikiem ryczałtowym. Kolejne trzy z pięciu lat, rolnik użytkuje maszyny jako czynny podatnik VAT. Odliczenia można dokonać w pierwszej deklaracji złożonej przez rolnika oraz w deklaracji za styczeń lub pierwszy kwartał w kolejnych latach. Każdorazowo można odliczyć 1/5 lub 1/10 podatku VAT za zakupy sprzed rejestracji.
W przypadku zakupu paliwa, materiału siewnego, nawozów, oprysków na kilka miesięcy przed rejestracją na VAT jest możliwość odliczenia całego podatku VAT. Oczywiście muszą być to faktury związane z przyszłą sprzedażą. Warunek ten jest spełniony, gdy rolnik rejestruje się na VAT przykładowo w styczniu i w pierwszej deklaracji odlicza podatek VAT od paliwa zużytego na zaoranie pola po żniwach oraz nasiona, które zostały później zasiane.
Rolnicy, którzy już przeszli na VAT, a nie skorzystali z możliwości zwrotu VAT od wcześniejszych zakupów, mogą skorygować deklaracje VAT-7 i dokonać takiego odliczenia.
