Nowa strategia - jak UE chce chronić wodę i przeciwdziałać suszom do 2030 roku?
Komisja Europejska przyjęła Europejską Strategię Odporności Wodnej, której celem jest ochrona i odbudowa obiegu wody, zapewnienie czystej i dostępnej wody dla wszystkich oraz rozwój zrównoważonej, inteligentnej i konkurencyjnej gospodarki wodnej w Europie.
Dlaczego powstała taka strategia?
Woda to zasób niezbędny do życia, ale Europa coraz częściej doświadcza ekstremalnych zjawisk pogodowych – powodzi, długotrwałych susz, pożarów lasów. Zmiany klimatu pogłębiają te problemy, wpływając na rolnictwo, środowisko i działalność gospodarczą. Aż 5 z 10 największych globalnych ryzyk dla biznesu wiąże się z wodą.
Woda to życie. Odporność wodna jest kluczowa dla naszych obywateli, rolników, środowiska i biznesu. Strategia wyznacza ścieżkę do zrównoważonej, odpornej i konkurencyjnej gospodarki wodnej w Europie. Musimy działać teraz - podkresla Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej.
Główne cele Strategii Odporności Wodnej
Ochrona i odtworzenie obiegu wody
Strategia stawia na kompleksowe zarządzanie wodą od źródła aż do morza, w tym skuteczne wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz Dyrektywy Powodziowej.
Zakładane działania to:
- zwiększenie retencji wody na lądzie,
- zapobieganie zanieczyszczeniom, w tym substancjom PFAS (związku fluoroorganiczne) w wodzie pitnej.
Budowa inteligentnej gospodarki wodnej
Celem jest zwiększenie efektywności wykorzystania wody i wzmocnienie sektora wodnego UE, który odpowiada za 40% patentów wodnych na świecie. Nowa Rekomendacja dotycząca efektywności wodnej zakłada:
- redukcję zużycia wody w UE o min. 10% do 2030 r.,
- własne cele dla państw członkowskich,
- modernizację infrastruktury (aktualne straty wody w sieciach sięgają nawet 57%).
Zapewnienie czystej i dostępnej wody dla wszystkich
Strategia promuje:
- oszczędzanie wody w domach i firmach,
- edukację i dzielenie się dobrymi praktykami,
- inwestycje w nowoczesne systemy sanitarne.
Kluczowe obszary działania przeciw suszy
- Zarządzanie i wdrażanie – dialogi z państwami członkowskimi, samorządami i operatorami wodnymi.
- Inwestycje publiczne i prywatne – EBI planuje przeznaczyć ponad 15 mld euro na projekty wodne w latach 2025–2027.
- Cyfryzacja i sztuczna inteligencja – m.in. inteligentne liczniki i dane satelitarne do prognozowania susz/powodzi.
- Badania i innowacje – powstanie Europejska Akademia Wody i strategia B+R (badania + rozwój) dla odporności wodnej.
- Bezpieczeństwo i gotowość – nowe systemy ostrzegania przed suszami i powodziami.
Kolejne kroki dla ochrony wody
Od grudnia 2025 r. co 2 lata będzie organizowane Forum Odporności Wodnej UE a w 2027 r. zaplanowano przegląd śródokresowy realizacji strategii. Ponadto opublikowano raport Europejskiej Agencji Środowiska nt. potencjału oszczędzania wody.
