Jak ważne jest badanie gleby?
Nawożenie stanowi znaczący udział w kosztach produkcji roślinnej, dlatego ważne jest to by było ono jak najbardziej efektywne. Niezbędna jest wiedza na temat zasobności gleby w poszczególne składniki.
- Dzięki wiedzy, którą rolnik zyskuje, badając swoją glebę, może dobrać odpowiedni nawóz i dawkę pod konkretną uprawę, co w perspektywie czasu spowoduje większą opłacalność produkcji.
- mówi Michał Ludwiczak z firmy AGROTECH, dodając, że badania należy wykonywać, co 3-4 lata, ponieważ przy racjonalnym nawożeniu zmiany zawartości składników w glebie takich jak fosfor, potas czy pH gleby nie następują skokowo.
- Proces ten jest stopniowy i raczej długofalowy, dlatego wyraźnych zmian zasobności można oczekiwać właśnie po kilku latach - uzupełnia ekspert.
Badanie gleby najlepiej przeprowadzać jest w dwóch terminach: latem - po zbiorach zbóż i rzepaku oraz jesienią - po zbiorach kukurydzy, buraków itp.
- Pobranie próbek w tych okresach daje nam bardzo dokładny obraz stanu zawartości w składniki pokarmowe. Wyniki nie będą praktycznie w żadnym stopniu "zafałszowane" poprzez stosowane nawozy - pod warunkiem, że pobranie nastąpi przed nawożeniem NPK pod kolejną uprawę - podaje Michał Ludwiczak i dodaje - Wielu rolników przekonuje się do pobierania prób gleby również wiosną - na polach obsianych jesienią, a także na tych pod siew wiosenny.
ZOBACZ TAKŻE: Patryk Wiertelak: prywatna stacja badawcza [ZDJĘCIA]
Dużym plusem takiego terminu badania jest fakt, że po żniwach rolnik nie musi czekać na pobranie gleby i wyniki, tylko, znając już zasobność swojej gleby, od razu może podjąć odpowiednie działania np. wapnowanie. Na ten element należy zwrócić szczególną uwagę. Wapń w warunkach klimatycznych Polski podlega znacznemu wymywaniu, jego ubytki w skali roku szacowane są na kilkaset kg/ha – w przeliczeniu na Ca0. Dlatego też zabieg wapnowania należy powtarzać co 3-4 lata na tym samym polu lub ogrodzie.
- Wapno zapewnia właściwe wykorzystanie składników pokarmowych zawartych w glebie i wnoszonych z nawozami. Neutralizuje toksyczne dla roślin związki powstające w zakwaszonym środowisku glebowym i hamuje rozwój wielu patogenów roślin, kształtuje korzystnie właściwości fizyczne gleby, co sprzyja powstawaniu trwałej struktury gruzełkowatej, pobudza aktywność mikrobiologiczną gleby, co sprzyja zwiększaniu przyswajalności składników pokarmowych, a w szczególności zwiększa przyswajalność azotu glebowego. Na glebach kwaśnych typowym zjawiskiem są niedobory magnezu i wapnia a także innych składników, głównie fosforu i molibdenu, które przechodzą w formy nie przyswajalne dla roślin – mówi Piotr Łyczek, właściciel firmy Duka Polska.
Badanie gleby należy dobrze zaplanować
Jest to związane z czasem oczekiwania na wyniki. Waha się on od 2 do 4 tygodni - w zależności od pory roku. Wiosną na rezultaty badań czeka się krócej, natomiast latem dłużej.
- Wpływ na to ma na pewno duża ilość prób dostarczana do laboratorium w tym czasie – zauważa Michał Ludwiczak i tłumaczy, jak odbywa się badanie gleby na przykładzie jego firmy – W moim przypadku pobieranie gleby jest w pełni zmechanizowane. Automat do pobierania gleby zamontowany jest na quadzie. Pierwszym etapem jest objechanie pola wzdłuż granicy, dzięki czemu, przy pomocy GPS, na zamontowanym komputerze powstaje mapa konturowa pola. Następnie wraz z rolnikiem ustalamy wielkość siatki pomiarowej tzn. ile prób ma zostać pobranych. Maksymalnie pobiera się jedną próbę na 4 ha, natomiast jeśli pole wykazuje dużą zmienność glebową bądź wcześniej nie było badane, powinno się wykonać dokładniejszą analizę. Po utworzeniu siatki pomiarowej pobiera się glebę na głębokość do 30 cm z wyznaczonego przez komputer obszaru. Wykonuje się około 15-20 nakłuć na jedną próbę.
Pobrane próbki trafiają do laboratorium Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Poznaniu. Po przeprowadzonej analizie firma otrzymuje wyniki w formie elektronicznej i tworzy mapy zasobności badanych pól. Każda zdefiniowana próbka ma na takiej mapie przypisany odpowiedni kolor w zależności od tego, w jakiej klasie zasobności się znajduje (bardzo niska, niska, średnia, wysoka, bardzo wysoka). Rolnik otrzymuje także sprawozdanie ze Stacji Chemiczno Rolniczej w formie papierowej, które zawiera wyniki i klasy zasobności poszczególnych badanych składników oraz informację o tym, że badania objęte są ściśle określonym zakresem akredytacji. To właśnie ten dokument jest niezbędny w momencie, gdy musimy przedstawić w ARiMR wyniki analiz glebowych.
Jeśli rolnik sam pobierze próby glebowe i dostarczy OSCHR, to koszt podstawowej analizy nie przekracza 15 zł od próby, natomiast za pośrednictwem wyspecjalizowanych firm, badanie jest dużo szybsze i dokładniejsze, ale koszty wzrastają dość znacznie i zaczynają się od około 50 zł za próbę.
