Wieści Rolnicze
  • Strona główna
  • Ceny Rolnicze
    • Ceny żywca wieprzowego
    • Ceny żywca wołowego
    • Ceny zbóż
    • Ceny pasz
    • Ceny owoców
    • Ceny warzyw
    • Ceny mleka i przetworów
    • Ceny drobiu i jaj
    • Analizy rynkowe
  • Newsy
  • Hodowla
      • BYDŁO I MLEKO
      • TRZODA CHLEWNA
      • DRÓB
      • INNE HODOWLE
      • ŻYWIENIE
      • WYPOSAŻENIE BUDYNKÓW INWENTARSKICH
      • ZDROWIE I DOBROSTAN
      Dobrostan zwierząt - nabór wniosków będzie wydłużony? Rolnikom dano mało czasu?
      Co się dzieje z bydłem na Białorusi? Ta choroba jest groźna również dla ludzi
      Choroba zaatakowała ponad 1,3 mln kur. To największe takie ognisko w Polsce
      Płacą 5 tys. zł od sztuki. Ten nabór dla rolników cały czas trwa
  • Uprawy
      • ZBOŻA
      • INNE UPRAWY
      • NAWOŻENIE
      • CHOROBY I SZKODNIKI
      • UPRAWA GLEBY
      • PRZECHOWALNICTWO
      • Owoce i warzywa
      Pieniądze zarobione w Londynie zainwestowali w ziemię. Mają 280 hektarów [VIDEO]
      Wtórne kwitnienie w rzepaku. Co robić? Jakie preparaty w ramach desykacji?
      Ich nie można bagatelizować. Uwaga na nowe groźne choroby grzybowe truskawek
      Wreszcie dobra wiadomość dla plantatorów buraków. Będzie, czym chronić rośliny
  • Technika
      • CIĄGNIKI
      • MASZYNY
      • URZĄDZENIA
      Tym traktorem zrobiliśmy niemal wszystko. Nowy ciągnik Claas w akcji [VIDEO]
      Ciągniki z Azji będą coraz bardziej się liczyć? Aktualna sprzedaż w Polsce
      Chcą transportować własne płody rolne, muszą płacić podatek. Jest odpowiedź
      Nowa prasa rolnicza na rynku. Jest w pełni zautomatyzowana [VIDEO]
  • Prawo i finanse
      • VAT
      • EKONOMIKA
      • POMOC UNIJNA
      • PRZEPISY
      • WNIOSKI DO POBRANIA
      • KRUS
      • GIEŁDOWY RYNEK ROLNY
      Sprowadzamy do Polski z krajów trzecich tysiące ton żywności. Statystyki szokują
      Bieżąca sytuacja na rynku wieprzowym. Zmiany? Niewielkie, ale są
      ARiMR wypłaca rolnikom pieniądze. Jest dobra informacja
      Dopłaty do materiału siewnego 2025. Znamy stawki i warunki
  • Sylwetki
  • Video
  • Dla domu
      • Kulinaria
      • Hotblog
      • Koła gospodyń wiejskich
      • Zdrowie
      Zastosuj tanią domową odżywkę. Hortensje będą uginać się od kwiatów
      Podsyp róże na początku czerwca. Przygotujesz krzewy do lata
      Azjatycka piękność o słodkim, intensywnym aromacie. Nowy pomysł na żywopłot
      Burze, grad i upały. Gwałtowne zmiany w pogodzie i zaskoczenie w weekend
  • iEKO iLOGICZNIE
      • Ekologia z certyfikatem
      • Dobre praktyki w uprawie roślin
      • Zrównoważony chów zwierząt
      • Odnawialne źródła energii
      • Zdrowa żywność
      • Środki pomocowe
      Czołowi eksperci i liderzy branży agro na jednym wydarzeniu. Chodzi m.in. o ekologiczne uprawy
      Produkować i zużywać prąd z nieswojej instalacji
      Materiał promocyjny Agrofotowoltaika jako szansa na zwiększanie samowystarczalności producentów rolnych
      Rolnicy szczerze o panelach fotowoltaicznych bez dotacji. Czy się opłaciło?
  • Wieści Rolnicze
  • Nie zapominajmy o mikroelementach

Nie zapominajmy o mikroelementach

Uprawy - Nawożenie 19 lutego 2015 13:08 redakcja Aktualizacja: 23 października 2015 13:43
Nie zapominajmy o mikroelementach
Źródło: miklyxa13 - Fotolia.com
Do prawidłowego wzrostu rośliny potrzebują wielu składników. Dzielimy je ze względu na ich stężenie w glebie na makro- i mikroelementy. Obecność makroelementów, czyli azotu, potasu, fosforu, wapnia, magnezu i siarki i uzupełniamy nawożąc ziemię nawozami mineralnymi i organicznymi.
Spis treści:

     

    Do prawidłowego wzrostu rośliny potrzebują wielu składników. Dzielimy je ze względu na ich stężenie w glebie na makro- i mikroelementy. Obecność makroelementów, czyli azotu, potasu, fosforu, wapnia, magnezu i siarki i uzupełniamy nawożąc ziemię nawozami mineralnymi i organicznymi.

    Nie zapomnijmy jednak o mikroelementach, pierwiastkach, które występują w środowisku glebowym w niewielkich ilościach. Są one roślinom niezbędne do przeprowadzania fotosyntezy i umożliwiają im oddychanie. Ich nadmiar bądź niedobór jest niekorzystny dla roślin, a zależy od skały z jakiej powstała dana gleba, ilości pobrania przez rośliny bądź wymycia w dół profilu glebowego. To, że pierwiastek występuje w glebie nie świadczy o jego przyswajalności przez rośliny. Wpływ na to ma odczyn, z reguły najkorzystniejszy jest obojętny, zawartość materii organicznej oraz innych pierwiastków.  Do mikroelementów należą: mangan, cynk, miedź, bor, chlor, nikiel, żelazo, molibden. 

     

    Mangan
    Przyspiesza proces oddychania roślin, bierze udział w przemianach węglowodanów oraz azotu. Wpływa na przyrost komórki na długość i wzrost korzeni bocznych. Wiąże i unieszkodliwia wolne rodniki. W glebie jest go dosyć dużo, jednak niewielka część występuje w formie przyswajalnej przez rośliny. Zależy to od odczynu, im gleba jest bardziej kwaśna tym mangan bardziej dostępny, jednak przy zbyt niskim pH dostępność  manganu staje się toksyczna dla roślin. Z drugiej strony na glebie świeżo zwapnowanej, czyli o podniesionym pH może wystąpić problem niedoboru, a jego objawami może być „szara plamistość liści” u owsa czy cętkowana chloroza. Mangan łączy się trwale z materią organiczną przez co nie jest dostępny dla roślin. Im większa wilgotność gleby tym przyswajalnego manganu będzie więcej. 
    Bor
    Odgrywa rolę w budowie ścian komórkowych rośliny, aktywuje powstawanie sacharozy. Wpływa na podziały komórkowe u roślin, dzięki czemu wspomaga ich wzrost. Oddziałuje na ich gospodarkę wodną oraz pobieranie soli mineralnych. Ma znaczenie w procesach kwitnienia i owocowania. Ilość boru w glebie zależy od jej składu mechanicznego, będzie go więcej na glebach ciężkich niż lekkich. Zawartość materii organicznej korzystnie wpływa na obecność boru. Bardzo ważny jest odczyn gleby, jeżeli jest on kwaśny to bor jest wymywany w dół profilu glebowego, a w przypadku zasadowego przechodzi w formę nieprzyswajalną dla roślin. Wilgotność wpływa dodatnio na pobieranie tego mikroelementu. Objawami niedoboru boru jest sucha zgnilizna i zgorzel liści sercowych buraka cukrowego, czy słabo wykształcone nasiona rzepaku.
    Miedź
    Jest regulatorem procesów oksydoredukcyjnych w roślinach. Wiąże i unieszkodliwia wolne rodniki. Bierze udział przy powstawaniu ligniny. Jej zawartość zależy od odczynu, wraz z malejącym pH, ilość miedzi przyswajalnej rośnie. Jednak w glebie o pH < 5 spotykamy się już z nadmiarem miedzi. Bardzo silnie wiąże się z substancją organiczną, która ogranicza dostępność pierwiastka dla roślin. Niedobory miedzi występują na glebach torfowych, próchniczych, czasem wapiennych. Objawami może być zwijanie i więdnięcie liści, zaburzony wzrost, czy słabo wykształcone kłosy.
    Cynk
    Bierze udział w reakcjach enzymatycznych. Przyspiesza przemianę materii u roślin. Wpływa na powstawanie białek. Cynk w roztworze glebowym jest trwale wiązany z materią organiczną. Przy pH=6 mamy do czynienia z niewielką zawartością wymiennego cynku w glebie. Rośnie ona wraz ze wzrostem kwasowości i maleje wraz ze wzrostem zasadowości. Stąd na glebach mocno zwapnowanych może wystąpić problem z dostępnością cynku dla roślin. To samo się stanie w przypadku zbyt dużej zawartości fosforu w glebie. Pierwiastek jest ważny dla zbóż, kukurydzy czy drzew owocowych. Gdy cynku jest za mało to rośliny słabiej rosną, mają małe liście z białymi końcówkami, mogą się pojawić chlorozy.
    Molibden
    Odgrywa rolę w procesach redukcji azotanów do amoniaku. Pomaga także niektórym bakteriom wiązać wolny azot z powietrza. Jego zawartość zależy od składu granulometrycznego, im cząstki glebowe są drobniejsze tym jest go więcej. W przeciwieństwie do innych mikroelementów, molibden jest lepiej przyswajalny przy wyższym pH, wynoszącym 7,5-8,0. A więc zabieg wapnowania poprawia dostępność tego składnika dla roślin. Jego niedobory w glebie występują rzadko.


    Rozmowa z dr inż. Tomaszem Kleiberem, z Katedry Żywienia Roślin, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

    Czy mikroelementy są ważnymi składnikami dla roślin? Czy można o nich "zapominać" podczas nawożenia?

    Rośliny do swojego życia potrzebują 15 składników, wśród nich makro- i mikroskładników oraz składników biogennych, czyli węgla, tlenu i wodoru. Pomimo, iż nazwa „mikroskładniki” sugerować może mniejsze ich znaczenie w porównaniu z makroskładnikami – ich niedobór powodować może istotne pogorszenie wzrostu i plonowania roślin. Poważnym błędem jest zatem zapominanie o mikroskładnikach w planach nawożenia gleb. Szacuje się, że w przypadku niektórych mikroskładników nawet kilkadziesiąt procent gleb uprawnych może wykazywać ich niedostateczną zawartość.

    Jakie pierwiastki należą do mikroelementów? Czy któreś z nich mają większe znaczenie niż pozostałe?

    Mikroskładnikami są żelazo, mangan, cynk, miedź, nikiel, bor, molibden oraz chlor. Pomimo, iż niektóre gatunku są bardziej podatne na niedobory danych składników (tak zwane składniki krytyczne), nie ma wśród mikroskładników mniej i bardziej ważnych. Czyli planując kontrolowane żywienie nie wolno zapominać o żadnym z nich.

    Jaką odgrywają one rolę w prawidłowym funkcjonowaniu rośliny?

    Rola mikroskładników jest bardzo złożona, polega między innymi na regulacji procesów życiowych roślin. Mikroskładniki są między innymi niezbędne w syntezie chlorofilu, są składnikami szeregu enzymów np. reduktazy azotanowej (żelazo, molibden), dehydrogenaz (mangan), polimerazy RNA (cynk), oksydazy cytochromowej (miedź), oksydazy polifenolowej (miedź), ureazy (nikiel), dysmutazy ponadtlenkowej (SOD) (żelazo, mangan, cynk, miedź) czy też nitrogenazy (żelazo, molibden) i wielu innych. W przeszłości uważano, że mikroskładniki istotnie oddziałują tylko na jakość uzyskiwanych plonów, obecnie jednak wiadomo, że mogą modyfikować również i ilość uzyskiwanych plonów.

    Jak stwierdzić niedobór bądź nadmiar danego pierwiastka w glebie?

    Można to stwierdzić tylko na podstawie analizy gleby. Nie sposób wskazać na to, opierając się tylko na ocenie wizualnej roślin, gdyż zarówno warunki pogodowe, jak również inne składniki (chociażby zastosowany w nadmiarze wapń powodujący nadmierny wzrost pH gleby) rzutować mogą na wygląd roślin. Charakterystyczne objawy niedoborów mikroskładników są następujące, w przypadku żelaza to między innymi drobnienie liści, chlorozy międzyżyłkowe na młodych liściach (charakterystyczne żółte wierzchołki roślin), a manganu to również chlorozy międzyżyłkowe, tak zwana „marmurkowatość” liści - drobne nerwy pozostają zielone, a tkanka między nimi jaśnieje i może zamierać. Wizualnymi objawami niedostatecznego odżywienia roślin cynkiem jest ich karłowatość oraz „cętkowatość” liści. Na skutek niedoboru miedzi dochodzi do zniekształcenia najmłodszych liści i pąków oraz upośledzony zostaje rozwój kwiatów.  W przypadku boru objawiać się może pogorszeniem zawiązywania owoców, a także zmianą zabarwienia (na jasnozielony) brzegów najmłodszych liści. Niedobór molibdenu powoduje blednienie młodych liści. warto jednak pamiętać, że niektóre objawy niedoborów mogą różnić się w przypadku poszczególnych gatunków roślin.

    W takim razie jak uzupełniać niedobory? Czy można zastosować specjalne nawozy? Czy w oborniku są zawarte jakiekolwiek mikroelementy?

    Niedobory mikroskładników należy oczywiście uzupełniać. Można stosować chociażby nawozy mikroskładnikowe np. dostarczające żelazo – chelat lub siarczan żelazowy, mangan – chelat lub siarczan manganu, cynk – chelat lub siarczan cynku, miedzi – siarczan miedzi, bor – boraks, molibden – molibdenian amonu lub molibdenian sodu. Firmy nawozowe oferują także szereg produktów zawierających komplet mikroskładników. Mikroskładniki są także zawarte w niektórych innych nawozach mineralnych np. w superfosfatach. Dawka nawozów powinna być zawsze uzależniona od aktualnej zasobności gleby w dany składnik. Cennym źródłem mikroskładników jest także obornik, jednakże jego skład jest zmienny, uzależniony m.in. od gatunku, wieku zwierząt, składu pasz wykorzystywanych do ich żywienia. Obornik, co równie ważne, wnosi do gleby materię organiczną oraz wzbogaca jej życie mikrobiologiczne.

     Michał Kaliszan

    • Tagi:
    • mikroelementy
    redakcja
    Podobne artykuły
    Nawożenie

    Które preparaty do nawożenia rzepaku są OK? EKSPERCI RADZĄ

    16 marca 2025
    Uprawy

    Bez tego w rzepaku nie ma, co marzyć o wysokim plonie. Kiedy zastosować?

    13 marca 2025
    Nawożenie

    Nawożenie rzepaku borem - kiedy, czym i dlaczego?

    29 października 2024
    Nawożenie

    Rzepak ozimy ma duże zapotrzebowanie na bor

    9 października 2024
    Nawożenie

    Nawożenie buraka cukrowego - czego potrzebuje ta roślina? [EKSPERCI RADZĄ]

    25 kwietnia 2024
    Nawożenie

    Nawożenie rzepaku mikroelementami wiosną - jak zrobić to dobrze?

    5 kwietnia 2024
    Nawożenie

    Rzepak - jakie mikroelementy, po co i kiedy?

    11 stycznia 2021
    Nawożenie

    Nawożenie dolistne pszenicy. Co powinieneś wiedzieć?

    29 marca 2020
    Warto wiedzieć
    Zboża
    Rośnie liczba gmin, w których przewiduje się straty w plonach z powodu suszy
    5 czerwca 2025
    Analizy rynkowe
    Czy prognozy niskich cen zbóż ze żniw 2025 ożywią handel starym ziarnem?
    5 czerwca 2025
    Przepisy
    Jeśli rolnik nie zrobi tego na czas, zmniejszą mu dopłaty
    5 czerwca 2025
    Najnowsze
    Zboża
    Rośnie liczba gmin, w których przewiduje się straty w plonach z powodu suszy
    5 czerwca 2025
    Zboża
    Pieniądze zarobione w Londynie zainwestowali w ziemię. Mają 280 hektarów [VIDEO]
    4 czerwca 2025
    Uprawy
    Wtórne kwitnienie w rzepaku. Co robić? Jakie preparaty w ramach desykacji?
    4 czerwca 2025
    Choroby i szkodniki
    Ich nie można bagatelizować. Uwaga na nowe groźne choroby grzybowe truskawek
    3 czerwca 2025
    Choroby i szkodniki
    Wreszcie dobra wiadomość dla plantatorów buraków. Będzie, czym chronić rośliny
    3 czerwca 2025
    Wieści Rolnicze
    Wieści Rolnicze
    Dane kontaktowe
    Wieści Rolnicze
    RP Digital Sp. z o.o.
    NIP: 5273128894
    REGON: 529596954
    tel. +48 627 47 15 31
    ul. Prosta 51
    00-838 Warszawa
    [email protected]
    Numer dyżurny -- 501 267 226
    Kategorie
    • Ceny Rolnicze
    • Newsy
    • Hodowla
    • Uprawy
    • Owoce i warzywa
    • Technika
    • Prawo i finanse
    • Sylwetki
    • Video
    • Dla Domu
    © 2025 WieściRolnicze
    • Redakcja
    • Reklama
    • Kontakt
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    • Prenumerata
    • Konkursy