Te problemy spędzają sen z powiek rolnikom. Nowe dane o sytuacji gospodarstw
Najnowszy raport GUS przedstawia między innymi główne czynniki sprzyjające i ograniczające rozwój gospodarstw rolnych w Polsce. Dane dotyczą 2024 roku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czytaj też: Co oznacza służebność drogi? Ważne przepisy dla właścicieli działek
Sytuacja gospodarstw rolnych w Polsce. Jak oceniają ją rolnicy?
Według danych GUS, rolnicy mniej negatywnie niż w poprzednich okresach ocenili zmiany ogólnej sytuacji prowadzonych przez siebie gospodarstw rolnych w drugim półroczu 2024 roku. Mniej pesymistyczne są również prognozy na pierwsze półrocze 2025 roku. Choć ocena zmian ogólnej sytuacji w gospodarstwach rolnych lekko się poprawiła w porównaniu z 2023 rokiem, to nadal pozostaje negatywna.
Różnice w opiniach zależą od takich czynników jak forma prawna gospodarstwa rolnego, powierzchnia użytków rolnych, specjalizacja gospodarstw rolnych, rodzaj prowadzonych upraw i utrzymywanych zwierząt gospodarskich, a także wiek i wykształcenie osób kierujących gospodarstwem rolnym.
Czytaj też: 13 kwietnia to niedziela handlowa? Godziny otwarcia sklepów przed Wielkanocą
Czynniki sprzyjające rozwojowi gospodarstw rolnych
W ocenie rolników w 2024 r. największy pozytywny wpływ na rozwój gospodarstw rolnych miało wsparcie unijne. Takie zdanie mają przedstawiciele 63,5 proc. ogółu gospodarstw. Możliwość korzystania ze środków unijnych jako główny czynnik sprzyjający produkcji rolnej wskazało 66 proc. gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej, a także prawie 72 proc. rolników posiadających grunty o powierzchni od 5 do 10 ha. W przypadku gospodarstw ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą odnotowano tu największy spadek. W tej grupie wsparcie unijne pozytywnie ocenia nieco ponad 50 proc. rolników.
Na drugim miejscu wśród czynników sprzyjających rozwojowi gospodarstw znalazły się korzystne ceny sprzedawanych produktów rolnych. Wskazało na nie 18 proc. ogółu rolników. Najczęściej wymieniali je użytkownicy gruntów o powierzchni poniżej 2 ha - 32 proc. Wzrost pozytywnych ocen odnotowano także wśród gospodarstw specjalizujących się w produkcji zwierzęcej – w tej grupie wyniosły prawie 25 proc. Najniższe oceny odnotowano wśród gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej.
Wśród innych czynników sprzyjających rozwojowi wymieniano także kredyty preferencyjne, ubezpieczenia związane z prowadzeniem działalności rolniczej, umowy kontraktacyjne, skup interwencyjny, możliwość eksportu produktów rolnych i zrzeszania się w grupy producentów rolnych.
Czytaj też: Czy da się zwiększyć emeryturę rolniczą? KRUS odpowiada
Największe problemy gospodarstw rolnych. Główne czynniki ograniczające rozwój
Najczęściej wskazywanymi czynnikami ograniczającymi rozwój gospodarstw rolnych w 2024 roku były zbyt wysokie koszty produkcji oraz zbyt niskie ceny zbytu. Była to główna z wymienianych barier niezależnie od rodzaju prowadzonej produkcji rolnej czy powierzchni użytków rolnych. Zbyt wysokie koszty produkcji wskazało 69,4 proc. rolników posiadających gospodarstwa ukierunkowane na produkcję roślinną, 68,1 proc. posiadaczy gospodarstw wielokierunkowych i ponad 60 proc. rolników prowadzących produkcję zwierzęcą. Zbyt niskie ceny zbytu wymieniło 64,5 proc. rolników prowadzących produkcję roślinną, 65,3 proc. w przypadku gospodarstw wielokierunkowych i około 55 proc. prowadzących produkcję zwierzęcą.
Kolejnym negatywnym czynnikiem były niekorzystne warunki atmosferyczne, szczególnie w przypadku rolników zajmujących się produkcją roślinną (43,3 proc.) oraz gospodarstw wielokierunkowych (38,5 proc. ). W porównaniu z 2023 r. problem ten znacząco się pogłębił.
Wśród innych, głównych problemów, z którymi borykali się rolnicy w 2024 roku, wymieniano także niepewność ogólnej sytuacji gospodarczej, brak środków finansowych, ryzyko z powodu dużych wahań cen sprzedaży, konkurencyjny import, trudności ze zbytem, niejasne i niespójne przepisy prawne oraz wysokie oprocentowanie kredytów rolniczych i trudności w ich uzyskaniu.
Czytaj też: Wywłaszczenia na mocy nowej specustawy. To czeka właścicieli nieruchomości
