Mniej owoców przez pogodę i wysokie koszty

Źródło: AdobeStock

Owoce z drzew

Przebieg warunków pogodowych w trakcie zimy 2022/23 pozwolił roślinom sadowniczym przetrwać okres spoczynku w dobrej kondycji, bez istotnych strat mrozowych. Niskie temperatury w marcu i kwietniu przyczyniły się do opóźnienia wegetacji, co sprzyjało ochronie pąków kwiatowych przed przemarzaniem wczesną wiosną. 

Intensywność oblotu owadów zapylających okazała się jednak niższa niż w 2022 roku, co było spowodowane niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Spadek temperatur powietrza w maju doprowadził do uszkodzeń kwiatów, a susza utrzymująca się w kolejnych tygodniach wywołała silny opad zawiązków.

W konsekwencji ilość zawiązanych owoców na wielu plantacjach była mniejsza. Powtarzające się okresy relatywnie niskich temperatur oraz długotrwałych opadów deszczu prowadziły do zwiększonej presji ze strony chorób grzybowych i szkodników. Natomiast ze względu na wysokie ceny środków ochrony roślin i brak odpowiednich warunków pogodowych, intensywność i skuteczność prowadzonych zabiegów były ograniczone. 

Na przeważającym obszarze kraju warunki pogodowe poprawiły się na przełomie czerwca i lipca, zaś pierwsza połowa sierpnia charakteryzowała się dużą ilością opadów oraz lokalnie występującymi burzami i opadami gradu. Na niektórych plantacjach odnotowano istotne uszkodzenia roślin i owoców. 

Wysokie temperatury powietrza w drugiej połowie sierpnia, a także ciepłe i słoneczne dni we wrześniu i październiku, sprzyjały dojrzewaniu owoców, m. in. jabłek, gruszek i śliwek.

Produkcja owoców z drzew w 2023 r. została oszacowana na niespełna 4,4 mln t, czyli prawie o 9% mniej niż w 2022 r. Zbiory z sadów jabłoniowych przekroczyły 3,8 mln t i były niemal o 9% niższe rok do roku. Produkcję gruszek w sadach oceniono na 79 tys. t (mniej o 2%), natomiast zbiory śliwek wyniosły 126 tys. t (niższe o ok. 5%). Produkcję wiśni oszacowano na 168 tys. t (o ponad 8% mniej), zaś zbiory czereśni spadły do 69 tys. t (o przeszło 10% ). Łączną produkcję brzoskwiń, moreli i orzechów włoskich oceniono na niespełna 20 tys. t (ok. 10% mniej). Zbiory pozostałych owoców z drzew wyniosły prawie 3 tys. t i były zbliżone do wyniku uzyskanego rok wcześniej.

Owoce z krzewów owocowych i plantacji jagodowych

Produkcja owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych w sadach została oszacowana na blisko 566 tys. t, czyli ok. 6% mniej niż rok wcześniej. Do spadku zbiorów przyczyniły się trudne warunki pogodowe w trakcie wegetacji, ale również ograniczone stosowanie nawozów i środków ochrony roślin na wielu plantacjach spowodowane wzrostem ich kosztów. 

Zbiory malin w 2023 r. wyniosły 96 tys. t (niższe o ponad 8%). Produkcję porzeczek (czarnych i kolorowych łącznie) oszacowano na niespełna 130 tys. t (11% mniej). Czynnikiem ograniczającym owocowanie, podobnie jak rok wcześniej, był silny opad kwiatów, a następnie zawiązków wywołany suszą. Zbiory porzeczek czarnych oceniono na ponad 91 tys. t (o ok. 10% mniej). 

Produkcja borówki wysokiej wyniosła niespełna 62 tys. t (prawie o 4% mniej). Zbiory truskawek obniżyły się do poziomu 180 tys. t (o ok. 3%). Produkcja agrestu przekroczyła 8 tys. t (niemal 15% mniej). Zbiory pozostałych owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych w sadach zostały ocenione na 90 tys. t, czyli na zbliżonym poziomie do roku 2022. Największy udział w tej grupie miały aronia i jagoda kamczacka.

CZYTAJ TEŻ: Mają 20 ha sadów. Zamiast brzoskwiń mało znane gatunki