Być ryczałtowcem czy przejść na VAT? A może z VAT-u wrócić na ryczałt?
Wielu rolników zastanawia się, szczególnie na końcówce roku kalendarzowego, czy opłaca się przejść VAT, czyli czy zostać tzw. czynnym podatnikiem VAT. A z drugiej strony, czynni VAT-owcy zastanawiają się, czy nie wrócić na ryczałt. W artykule spróbujemy odpowiedzieć na te pytania.
Najpierw dokładnie przeanalizuj swoją sytuację
Rolnik, który uzyskuje przychody tylko z prowadzonego gospodarstwa rolnego, czyli nie prowadzi innej działalności niż rolnicza, nie musi się w ogóle rejestrować dla potrzeb podatku VAT. Dlatego należy zastanowić się, czy planujemy inwestycje w gospodarstwie, jeśli tak, w to w jakim czasie – czy są one krótkoterminowe czy długoterminowe? Należy również przeanalizować najbliższe miesiące pod kątem sprzedaży oraz zakupów w gospodarstwie.
- Decyzję o sposobie rozliczania VAT z prowadzonej przez rolnika działalności rolniczej podejmuje rolnik samodzielnie kierując się m.in. specyfiką prowadzonej działalności – informuje nas Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji w Ministerstwie Finansów.
Rolnik na ryczałcie
Kim jest rolnik ryczałtowy? Z odpowiedzią przychodzi definicja zawarta w ustawie o VAT. Jako rolnika ryczałtowego rozumie się "rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku". Zatem czy rolnik, który jest już na ryczałcie może zrezygnować z tego zwolnienia i przejść na inną formę rozliczenia?
- Regulacje w tym zakresie zawarte są w art. 43 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego – podkreśla Ministerstwo Finansów.
Zalety ryczałtowca
W związku ze zwolnieniem z opodatkowania VAT, rolnik na ryczałcie nie jest zobowiązany do rejestrowania się jako czynny podatnik VAT w urzędzie skarbowym. Status ten wiąże się z brakiem obowiązku wystawiania faktur za wykonywane czynności, a co za tym idzie z brakiem obowiązku prowadzenia ewidencji. To bez wątpienia duże uproszczenie w prowadzeniu gospodarstwa. Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych dla czynnego podatnika VAT, dostaje od nabywcy tzw. fakturę VAT-RR dokumentującą transakcję. Sytuacja jest dość nietypowa, bo fakturę wystawia nabywca, a nie jak w większości przypadków sprzedawca. Na tej podstawie rolnik może ubiegać się o zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa, które opodatkowane są VAT.
Kiedy rolnik może przejść na VAT
Rolnik może zrezygnować z rozliczania się na zasadach ryczałtu i złożyć tzw. zgłoszenie rejestracyjne, które należy przedłożyć przed początkiem miesiąca, w którym rolnik ryczałtowy rezygnuje ze zwolnienia od VAT (art. 96 ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT). Wówczas staje się tzw. VAT-owcem.
- W przypadku rezygnacji ze zwolnienia, rolnik rozlicza VAT z prowadzonej działalności rolniczej na zasadach ogólnych – staje się podatnikiem VAT czynnym. Oznacza to, że jest zobowiązany do wystawiania faktur dokumentujących dostawy towarów lub świadczenie usług, prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług, składania deklaracji podatkowej, wpłacania podatku do urzędu skarbowego – informuje nas Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji w Ministerstwie Finansów, i dodaje – Zwolnienie, o którym mowa, obowiązuje pod warunkiem zawiadomienia na piśmie naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego rolnik ten ponownie chce skorzystać ze zwolnienia.
Nabycie prawa odliczania VAT-u
Rolnikowi, który staje się czynnym podatnikiem VAT, przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT, naliczonego przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych przez niego do prowadzenia gospodarstwa rolnego.
- Przy wyborze pełnego rozliczenia VAT na zasadach ogólnych, rolnik może skorzystać z możliwości pomniejszenia podatku należnego z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług – o wartość podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na prowadzenie działalności opodatkowanej - zaznacza Ministerstwo Finansów.
Krótko rzecz ujmując, jeśli rolnik dokonuje dużo zakupów, inwestuje – wówczas może odliczać sobie od poniesionych kosztów zapłacony wcześniej podatek VAT. Jeśli tych faktur rolnik nie będzie miał, nie będzie prowadził inwestycji – nie będzie mógł korzystać z odliczenia VAT-u.
Przejście na VAT to ważna decyzja
Przejście z ryczałtu na VAT jest bardzo ważną decyzją i musi być poprzedzona dogłębną analizą. Nie można przejść na VAT i zaraz się rozmyślić, by wrócić na zwolnienie, czyli na ryczałt.
- W myśl art. 43 ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli rolnik ryczałtowy zrezygnuje ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 tego artykułu, może po upływie 3 lat od daty rezygnacji ze zwolnienia ponownie z niego skorzystać - zaznacza Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji w Ministerstwie Finansów
Jak widać, powrót do poprzedniej opcji podatkowej najwcześniej będzie możliwy najwcześniej dopiero po 3 latach od momentu rejestracji jako czynny podatnik. Dlatego jest w pełni uzasadnionym argumentem obowiązek wykonania przed zgłoszeniem podatku VAT, dogłębnej analizy sprzedaży oraz zakupów w gospodarstwie.
Co mówią rolnicy, którzy skorzystali ze zmiany formy opodatkowania
Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego rozlicza rolników z podatku od towarów i usług (podatku VAT). Zapytaliśmy, co sami rolnicy mówią o zmianie formy opodatkowania.
- Na podstawie przeprowadzonego rozeznania wśród doradców, którzy zajmują się tym zadaniem informuje, że satysfakcja rolników związana z przejściem na rozliczenie podatku VAT na zasadach ogólnych jest różna. Zadowolenie w dużym stopniu zależne jest od podstawowej stawki VAT, która w ostatnim czasie była obniżona z tytułu tarczy antyinflacyjnej i dla „VAT-owców” nie była tak korzystna jak dla reszty społeczeństwa. Rolnicy kupując podstawowe produkty do produkcji roślinnej (nawozy, materiał siewny, środki ochrony roślin) nie mieli możliwości odzyskania części poniesionych kosztów. Tym bardziej, że po stronie podatku należnego w przypadku sprzedaży zwierząt stawka VAT nie uległa obniżeniu – zauważa Damian Godziński, dyrektor Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Dobrze jest zaczerpnąć informacje od tych rolników, którzy mają za sobą zmianę formy opodatkowania, skorzystać z ich doświadczenia.
- Rolnicy, którzy inwestują i rozwijają posiadane gospodarstwa są zadowoleni, ponieważ odzyskują nadwyżkę podatku z Urzędu Skarbowego. Natomiast Ci, którzy przeszli na zasady ogólne tylko dlatego, że skorzystali z działań PROW 2014-2020 kupując sprzęt rolniczy lub stado podstawowe zwierząt jednokrotnie i w dalszej perspektywie nie przewidywali inwestycji, po pewnym czasie (zazwyczaj po około 5 latach) powracają na formę ryczałtową – podkreśla Damian Godziński.
Zawsze możesz skorzystać z pomocy Krajowej Informacji Skarbowej
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do sposobu rozliczania VAT w działalności rolniczej wszelkie informacje na temat podatków można uzyskać kontaktując się z Krajową Informacją Skarbową - kliknij tutaj.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
Wraca 8% stawka VAT na nawozy - przeczytaj o planach ministerstwa rolnictwa tutaj