Budynek inwentarski: Pokrycia dachowe

Źródło: Ksenia Pięta

Wybór materiału, z którego zostanie wykonany dach budynku gospodarskiego, ma zasadniczy wpływ na cechy energetyczne obiektu i mikroklimat panujący wewnątrz. Należy wziąć pod uwagę przeznaczenie - gatunek chowanych zwierząt czy rodzaj przechowywanych materiałów, a także otoczenie - miejsce, w jakim znajduje się konstrukcja.

Na rynku dostępne są najróżniejsze materiały, które można wykorzystać przy pokryciu dachu w budynku inwentarskim. Pierwszym punktem, na który należy zwrócić uwagę jest to, do czego obiekt ma służyć. W zależności od rodzaju zadaszenia we wnętrzu będzie panował inny mikroklimat - wyższa lub niższa temperatura, różny poziom wilgotności. Każdy rolnik z łatwością znajdzie idealny dla siebie produkt do przykrycia chlewni, kurnika, stajni, obory bądź magazynów zbóż, nawozów, warzyw i innych. Wszystko w zróżnicowanych stawkach cenowych.

To, co w jednych obiektach jest niezbędnym parametrem, wcale nie musi być spełnione w innym. W kurnikach podstawnym kryterium będzie izolacja termiczna, ponieważ panują tam ściśle określone, stałe warunki temperaturowe. W oborze natomiast nie można doprowadzić do przegrzania zwierząt w okresie letnim. Magazyny zbożowe muszą mieć suchy mikroklimat. Dach budynku inwentarskiego powinien być przede wszystkim odporny na warunki zewnętrzne. Wytrzymały na charakterystyczne związki, zwłaszcza amoniak i urynę, a także rdzę, procesy gnilne czy atak bakterii i grzybów. Poza tym dobrze, gdy tłumi dźwięki. Jeśli w środku nie słychać dudniącego dźwięku padającego deszczu, zwierzęta są spokojniejsze. Następnym parametrem jest izolacja termiczna. Jeżeli sam materiał pokrycia dachu nie ma wystarczających wartości, to można zastosować docieplenie. Bardzo ważną sprawą jest niedoprowadzenie do skraplania pary wodnej, która powstaje w pomieszczeniu i zbiera się na niewyizolowanym suficie. Może mieć niekorzystny wpływ na zwierzęta czy zgromadzone w magazynie płody rolne, a nawet na konstrukcję budynku i materiał dachowy.

Najczęściej stosowane i najtańsze są obecnie trzy proponowane przez producentów rozwiązania - na bazie płyt warstwowych, włókno-cementu oraz blachy.

Płyty warstwowe - termoizolacja

Płyty warstwowe to elementy składające się z dwóch okładzin metalowych i rdzenia konstrukcyjno- izolacyjnego. Wykonane są na zasadzie kanapki - rdzenia (może nim być styropian, poliuretan lub wełna mineralna), który został obłożony z zewnątrz blachą ocynkowaną i powlekaną, a od wewnątrz blachą lub tworzywem na bazie włókna szklanego. Należy zwrócić uwagę, aby blacha dachowa miała od wewnątrz powłokę antykondensacyjną, która uniemożliwia opad skroplin wewnątrz budynku.

To rozwiązanie świetnie sprawdza się jako pokrycie dachów budynków hodowlanych: kurników, obór oraz chlewni. Szczególnie przy dużych rozpiętościach podpór. Dzięki zastosowaniu płyt warstwowych buduje się szybko i tanio. Jest to obecnie najpopularniejszy materiał na dachy i ściany w budownictwie przemysłowym. Płyty warstwowe odznaczają się: szybkością i łatwością montażu, wysoką nośnością, powierzchnią, którą można zmywać pod wysokim ciśnieniem, możliwością zastosowania punktowych świetlików połaciowych o profilu zgodnym z profilem płyty dachowej.

Płyta warstwowa z rdzeniem styropianowym składa się z dwóch okładzin z blachy stalowej oraz rdzenia izolacyjnego ze styropianu o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych. - Okładziny płyt są wykonane z płyt obustronnie ocynkowanych, pokrytych dodatkowo powłoką poliestru. Rdzeń połączony jest okładzinami za pomocą kleju poliuretanowego. Styropian jest najbardziej ekonomiczny. Charakteryzuje się słabymi parametrami odporności na ogień, jeśli chodzi o izolację, to jest w środku stawki - mówi Marcin Stępnik z działu technicznego w firmie Kingspan Sp. z o.o.

Ten surowiec najlepiej sprawdza się w obiektach, w których nie ma podwyższonych wymagań względem izolacyjności termicznej czy odporności ogniowej. - Płyta z wypełnieniem wełnianym ma co prawda najwyższy współczynnik odporności na ogień, ale jest słabym izolatorem, a jej dość duża waga sprawia, że potrzeba gęstszego rozłożenia podpór - tłumaczy specjalista z Kingspan. - Do budynków inwentarskich i gospodarskich, czyli wszędzie tam, gdzie znajdują się zwierzęta i płody rolne, polecam płytę warstwową z pianką poliuretanową. Składa się ona z dwóch okładzin z blachy stalowej oraz rdzenia izolacyjnego ze sztywnej samogasnącej pianki o bardzo dobrych parametrach termicznych. Ma najwyższe parametry izolacyjności termicznej, jest bardzo wytrzymała mechanicznie, a także, co bardzo ważne w rolnictwie, nie lubią jej gryzonie - argumentuje.

Cena płyt warstwowych jest zróżnicowana w zależności od rodzaju wypełnienia, a także indywidualnych potrzeb klienta, związanych z grubością blachy i rodzajem lakieru. Ten ostatni jest ważnym elementem. - Warto wybrać taki, który jest odporny na mycie, uszkodzenia mechaniczne i chemiczne, a także korozję - mówi Marcin Stępnik.

Blacha z panelem poliuretanowym

Panel zbudowany jest z dwóch warstw okładzin z foli aluminiowej na papierze oraz rdzenia izolacyjnego ze sztywnej, samogasnącej pianki poliuretanowej o bardzo dobrych parametrach termicznych. „Panel poliuretanowy mocowany jest od spodu płatwi dachowych za pomocą listwy typu H i zawieszek stalowych” - czytamy na stronie firmy RolStal Pawłowski.

To rozwiązanie daje wysokiej jakości materiał ociepleniowy odporny na utlenianie. Powierzchnia zmywalna wykonana jest z dwustronnej folii aluminiowej. Dach jest odporny na działanie gryzoni i ptaków. Daje możliwość uzyskania wewnątrz obiektu jednolitej powierzchni bez elementów stalowych stanowiących zaporę dla wentylacji grawitacyjnej, a także całkowicie odizolowuje konstrukcję stalową od wpływu czynników korozyjnych z wnętrza obory. Blacha z panelem poliuretanowym jest lekka i nie stanowi obciążenia dla konstrukcji stalowej.

Włókno-cement - wytrzymałość

Ten system pokrycia dachu dzięki swojemu naturalnemu składowi daje możliwość stworzenia optymalnego mikroklimatu w budynku. Jego podstawowe cechy to: kwasoodporność, izolacyjność, elastyczność oraz niepalność. W skład płyt wchodzi cement, polialkohol winylu, celuloza, woda oraz kreda wapienna. Wszystkie składniki są bezpieczne dla zdrowia, dlatego też w przypadku rozbiórki budynku, mogą zostać przetworzone i ponownie wykorzystane.

Włókno-cement jest materiałem bardzo trwałym, a przy tym lekkim i odpornym na ogień. - Wykonane z niego materiały budowlane nie ulegają korozji i wykazują dużą odporność na zmieniające się warunki atmosferyczne, takie jak wahania temperatur, silne opady deszczu, śniegu czy gradu oraz negatywne oddziaływanie czynników biochemicznych. Pokrycia dachowe tego typu łatwo się montuje, a przy tym są one przyjazne dla środowiska. Nie wymagają także dodatkowej konserwacji - mówi Sławomir Kaniasty, specjalista ds. sprzedaży w firmie Cembrit Sp. z o.o. Materiały włóknistocementowe nie korodują, są odporne na naturalne związki chemiczne wydzielane przy produkcji zwierzęcej (mocznik, uryna, metan), pozwalają uniknąć efektu skraplania się pary wodnej, tłumią także dźwięki opadów atmosferycznych.

Zastosowanie płyt włóknocementowych daje możliwość rzadszego stosowania podparcia łatami (nawet do 1,17 m) oraz pozwala zrezygnować z folii dachowej. Zapobiega także nagrzewaniu się obiektu. - Rozwiązuje tym samym wszystkie problemy, z którymi borykają się inwestorzy przy kładzeniu blachy. Co więcej, wybór teoretycznie tańszego pokrycia, jakim jest blacha, wiąże się z koniecznością zakupu dodatkowych akcesoriów oraz poniesienia kosztów jego obróbki, przez co wzrasta koszt całej inwestycji. Płyta warstwowa natomiast jest materiałem o bardzo dobrych parametrach, ale dużo droższym. Uważam, że nie ma potrzeby takiej inwestycji w budynkach inwentarskich - tłumaczy specjalista z Cembritu.

Dodatkowo dachy można uzupełnić o płyty świetlikowe. Ten system dachowy może być wykorzystywany przy wykończeniu wszystkich budynków inwentarskich, budynków gospodarczych, magazynów zbóż oraz wiat różnego przeznaczenia. Elementy tego typu nadają się zarówno do budynków nowych, jak i do remontu już istniejących (wymiany szkodliwych pokryć z azbestu). Każdy może sobie wybrać odpowiadający mu kolor i rozmiar. - Płyty faliste występują w kilku wymiarach - od mniejszych 920/585 mm, po duże formaty 1130/2500 mm. Są zabezpieczone przed zerwaniem poprzez wtopione w masę taśmy z polipropylenu, mają także atesty bezpieczeństwa - opowiada Sławomir Kaniasty.

Włókno-cement - podobnie jak niedozwolony dziś azbest - posiada możliwość absorbowania nadmiaru wilgoci wytworzonej wewnątrz budynku, a następnie uwolnienia jej do środowiska pod wpływem korzystnej temperatury otoczenia. Dzięki temu wyeliminowany został efekt skraplania się pary wodnej, który pojawia się w okresie zimowym. Istnieją przypadki, gdzie budynki potrzebują dodatkowej wentylacji, która usunie nie tylko wilgoć, ale również gromadzące się opary związków biochemicznych. Wtedy należy dodatkowo zamontować kominki sanitarne oraz kominy wentylacyjne dopasowane do kształtu płyt i zapewniające wymaganą wentylację.

Świetliki

W budynkach inwentarskich, takich jak obory, chlewnie, stajnie czy owczarnie warto zastosować przeszklenia w połaci dachowej, aby wpuścić jak najwięcej naturalnego światła. Wpływa to pozytywnie na regulację cyklu dobowego u zwierząt, a także ogranicza zużycie prądu potrzebnego na doświetlenie lampami. Jednakże świetlik nie może powodować zmiany mikroklimatu i doprowadzać do przegrzania wnętrza obiektu.

Materiał, z którego zostanie wykonany musi być wytrzymały i mieć podobne właściwości jak wyżej opisane pokrycia dachowe. - Proponujemy zadaszenia z poliestru z włóknem szklanym. Ten surowiec jest odporny na obciążenia - szeroki rozstaw podpór, a także na toksyczność gazów unoszących się w budynku. Tłumi on szum opadów atmosferycznych. Sprzedawany jest w rulonach lub w płytach. Drugim, polecanym przez nas materiałem jest poliwęglan komorowy, który dzięki temu, że ma budowę przegrodową dobrze izoluje pomieszczenie - utrzymuje stały mikroklimat w budynku. Jest grubszy od poliestru, ale posiada takie same właściwości odpornościowe - tłumaczy Wojciech Jaroch, investment sales director w firmie Robelit. Te materiały mogą stanowić całość zadaszenia, które będzie prześwietlane przez słońce albo pasmo świetlne lub doświetlenie punktowe.

NA CENĘ POSZCZEGÓLNYCH SYSTEMÓW MA WPŁYW WIELE CZYNNIKÓW:

• wielkość zamówienia; firmy oferujące płyty posiadają linie produkcyjne o określonych parametrach, czyli szerokości i maksymalnej długości produkowanej płyty. Przy zamówieniach rzędu tysięcy metrów kwadratowych cena może być niższa nawet o 20%.
• pora roku; sprzedaż, podobnie jak cena jest sezonowa, apogeum przypada na późne lato i początek jesieni. Zima to okres, w którym ceny spadają.
• rodzaj materiału i lakieru, a w przypadku włókno-cementu - grubości. Ceny stali, materiałów izolacyjnych uwarunkowane są od ilości zamówień, warunków długofalowej współpracy producentów poszczególnych komponentów.
• kolor termopaneli; kolory standardowe: kolor biały i srebrny. Inaczej sprawa ma się gdy klient zamawia wielkie ilości, wtedy cena koloru jest relatywnie mniejsza, bo nie pozostają odpady z blachy.

Budynki gospodarskie to sprawa indywidualna i dlatego ważne jest, aby skontaktować się z producentem pokryć dachowych i wspólnie przygotować wstępną wycenę inwestycji, gdzie ceny zazwyczaj są cenami za konkretny materiał, długość czy grubość płyty, a nie sugerować się cenami ogólnymi.

• płyta warstwowa z pianką 55-110 zł
• płyta warstwowa ze styropianem 60-82 zł
• płyta warstwowa z wełną 78-99 zł
• płyta włókno-cementowa 15-85 zł